هفته نامه آیینه یزد

صدوقی شخصیتی انتقادپذیر، متین، مودب و با گذشت بود

نکو داشت یاد و خاطره سومین شهید محراب حضرت آیت ا... صدوقی و خلف صالحش حجه الاسلام شیخ محمدعلی صدوقی رحمه ا... علیهما.
سالیان چندی بود که یازدهم تیرماه را مردم شریف استان یزد روز فاجعه‌ای طاقت سوز و خاطره‌ای اندوهناک می‌دانستند و سالروز شهادت سومین شهید محراب حضرت آیت ا... صدوقی را روز عزا وماتم خویش تلقی می‌کردند زیرا مردی از میانشان در عروجی شهادت گونه رحل اقامت به دار بقا افکنده بود که از نسل مبارزان و سربداران نهضت بزرگ امام خمینی (ره) بود. او پشتوانه استواری در حرکت‌های قبل از انقلاب و فعالیتهای انقلابی بعد از پیروزی بود.
ستون استوار و محور اجتماع جوانان آن روزگار نه تنها در یزد بلکه در ناحیه جنوب شرق کشور بود. به روایت خود آن شهید وی در سال 1327 قمری در خانواده‌ای روحانی در یزد متولد شده بود. پدرش مرحوم میرزا ابوطالب از روحانیونی بود که در مسجد حظیره یزد سمت امامت داشت. تحصیلات خود را تا حدود لمعه در مدرسه خان یزد طی کرده و در اصفهان جهت تکمیل تحصیلات روزگار را به سختی گذرانده بود و بعد عازم قم شده و در آنجا در محضر بزرگانی تلمذ کرده و مخصوصاً مورد عنایت ویژه آیت ا... حاج شیخ عبدالکریم حایری موسس حوزه علمیه قم قرار گرفته بود. دوران زعامت آیت ا... بروجردی و آنگاه درخشش امام خمینی در قم و ارتباط و آشنایی شهید آیت ا... شهید صدوقی با ایشان و سپس مهاجرت به یزد و ادامه درس و بحث و در واقع رهبری بلامنازع روحانیت یزد و موضع گیری‌ها و قضایای مختلف سیاسی و اجتماعی از جمله: انجمن‌های ایالتی و ولایتی و تشکیل جلسات مذهبی با نحله‌های سیاسی و چهره‌های تاثیرگذار اجتماعی آن زمان تحت نظارت ایشان بود. ماجرای 15خرداد 42 و دستگیری امام خمینی(ره) در قم و اعتراض علمای شهرستان‌ها و حضورشان در قم و تهران تا آزادی امام خمینی توسط حکومت شاه و بعد تبعید به ترکیه، آیت‌ا... صدوقی را بر آن داشت تا در یزد محور و مرکز حرکت فکری انقلابیون و نهضت امام خمینی(ره) باشد.
پس از انتشار مطالب توهین آمیز روزنامه اطلاعات و حرکت طلاب و علما در قم و شهادت عده‌ای در سال 1356 و بعد ادامه آن حرکت در تبریز و فروردین 57 در یزد، شهید صدوقی جایگاه رهبری خویش را استحکام بخشید و توانست نماینده شایسته‌ای در پیشبرد نهضت بزرگ مردم باشد و آنگاه حضور امام در پاریس و پیام‌ها و اطلاعیه‌ها و اعلامیه‌ها و بیداری و هشیاری مردم در تمام نقاط ایران و پیوستگی سیل خروشان ملت به انقلاب تا پیروزی نهضت اسلامی یک جریان مستمر، بهم فشرده و منسجمی بود که بی تردید یزد از طلایه داران این حرکت عظیم به شمار است و شهید صدوقی در راس آن.
پس از انقلاب چهره‌های شاخص روحانی که نقش کلیدی و محوری در جای جای ایران داشتند توسط دشمنان انقلاب اسلامی یکی پس ازدیگری شناسایی شدند و حذف فیزیکی انها در دستور کار منافقان و مزدوران اجانب قرار گرفت و در بین این چهره‌های تاثیر گذار آیت ا... صدوقی سومین امام جمعه‌ای بود که در یک حرکت ناجوانمردانه و خائنانه و تروریستی و در ماه مبارک رمضان و روز یازدهم تیر ماه سال 1361 پس از اقامه نمازجمعه به شهادت رسید و نخل تنومند رشادت و شهامت و استواری در یزد از پای درآمد و روی در نقاب خاک کشید. از ویژگی‌های آن بزرگ مرد، شجاعت ستودنی وی بود.
در برخورد با عوامل حکومت شاه نمی‌ترسید و خود را سپر بلای مردم می‌کرد. کوچکترین مشکلات و نارسائیها را می‌دانست و برای حل گرفتاری‌های مردم راسا اقدام می‌کرد و نمونه‌های بارز آن زلزله سهمگین طبس در سال 57 و حوادث فاجعه بار دیگر در گلبافت کرمان و امثال آن در آن سال‌ها بود.
همراه و همگام مردم بود و یار و یاور توده‌ها. در رفع گرفتاری مردم سعی بلیغ و اهتمام جدی داشت و این مهم را مردم نیز می‌دانستند و در بسیاری از امور، مراجعه به او کارساز بود.در امور جنگ و حمایت و پشتیبانی از جبهه‌ها کوشش فراوان کرد و بسیاری از فرماندهان جنگ برای کمک به او مراجعه مستقیم داشتند.
پس از شهادت آن فقید فرزانه فرزند شایسته و خلف صالحش حجت الاسلام والمسلمین شیخ محمدعلی صدوقی یادگار پدر بود و وارث بسیاری از کمالات صدوقی بزرگ.
لذا پس از شهادت آن بزرگوار قبول عام یافت و در سمت امامت جمعه پس از عالم بزرگوار، معلم اخلاق، روحانی روشنفکر آیت‌ا... خاتمی که رحمت و رضوان خداوند بر او باد-، عهده‌دار خدمتگزاری مردم یزد شد.
علیرغم جوانی از توان مدیریت اجتماعی و سیاسی ارزشمندی برخوردار بود و نسب از دو سو داشت. فرزند آیت‌ا... صدوقی و داماد خانواده شریف و بزرگوار آیت‌ا... سید روح ا... خاتمی.
شک نیست که مردم یزد پس از شهادت و رحلت این دو چهره ارجمند (شهید آیت ا... صدوقی و آیت ا... خاتمی) صفات و خصوصیات یک رهبری اجتماعی و مذهبی را در سیمای این جوان برومند متبلور می‌دیدند و به حق باید گفت که طی سال‌های کوتاه عمر منشاء خدمات شایانی بود و زحمات و تلاش‌های گسترده‌اش از یاد و خاطره مردم محو نخواهد شد.
متواضع و متدین بود و مودب و با گذشت. در فراز و فرود مسایل اجتماعی که بعضاً با درشتی و تندخویی مواجه می‌شد نرم و ملایم بود و با اغماض و کرامت نفس برخورد می‌کرد. انتقادها را می‌پذیرفت نامهربانی‌ها و عصبانیت‌ها را با گذشت و سکوت تحمل می‌کرد مردم دار و مردم دوست بود و به کار تعلیم و تربیت و معلمان ومربیان اهتمام ویژه داشت. برای فرهنگیان احترام فوق‌العاده قائل بود و در هر مناسبتی از اکرام به آنان فروگذار نمی‌کرد در مسایل مختلف فرهنگی و سیاسی اجتماعی موضعگیری عاقلانه و خردمندانه داشت در زمان حیات با برکتش منشاء خدمات گسترده‌ای بود که بحق او را وارث شایسته صدوقی بزرگ کرده بود خدایش رحمت کند و با اولیایش محشور فرماید. رحمت و رضوان خداوند به شهید بزرگ محراب حضرت آیت‌ا... صدوقی و به روحانی جلیل القدر حضرت آیت ا... خاتمی و بر حجه الاسلام شیخ محمدعلی صدوقی که همه آنان خادمان صادق ملک و دین و ملت بودند و مصداق عینی عاش سعیدا و مات سعیدا.
با تعظیم و تکریم در برابر همه شهدای اسلام، ‌ایثارگران، رزمندگان، آزادگان و تمامی آزاد مردان و زنان شجاع و قهرمانی که در احقاق حق و مبارزه با ظالمان و ستمگران فداکاری نموده‌اند و بدان امید که خدایشان در جوار رحمت بی منتهایش مقرر فرماید و با انبیای عظام و اولیای کرام محشور گرداند.

محمد خسروی