هفته نامه آیینه یزد

زنگ خطر به صدا درآمده است!

در تیرماه سال جاری در جلسه مصاحبه با رییس دادگستری استان ضمن طرح مطالبی از وی سئوال شد بنا به وظیفه مهمی که قوه قضاییه برای پیشگیری از وقوع جرم بر عهده دارد آیا در استان اقدامی در این باره صورت گرفته است. در جواب اعلام نمود: معاونت پیش گیری از وقوع جرم در تهران و به دنبال آن در دادگستری استان‌ها نیز تشکیل خواهد شد، بنابراین منتظر می‌مانیم تا دستورالعملی در این‌باره صادر و ارسال گردد.
خبرهایی که در چند ماه اخیر از طریق روابط عمومی دادگستری یزد به دفتر مطبوعات و رسانه‌های استان فرستاده می‌شود نشان از شروع کار معاونت مذکور ‌دارد.
از عوامل مهم وجود فقر، اعتیاد، فساد، ‌جنایت و‌ دزدی در جامعه بیکاری است که برای کاهش آن باید اولاً‌ سطح تولید را بالا برد ثانیاً بودجه مملکت و بیت‌المال را با برنامه‌ریزی صحیح و درست و بنا به مصلحت عموم هزینه کرد بگونه‌ای که در توزیع و تقسیم و در انجام کارهای عمرانی و آباد نمودن مناطق شهری و روستایی حق ضعیفان پایمال نگردد و به هر طریق ممکن از تجاوز زورمندان و وابستگان قدرت و به اصطلاح آقازادگان در حد توان جلوگیری و به آموزش و تربیت نوباوگان و نوجوانان عنایت خاص و ویژه‌ای مبذول گردد. هر قدر از سوء استفاده صاحبان زرو زور جلوگیری و فاصله طبقاتی در زندگی روزمره کمتر شود و رشوه خواری از بین برود و در نهایت از قلدری مالداران زر اندوز کاسته شود، بهتر می‌توان بر فقر و بیکاری و آثار مخرب آن غلبه کرد. متاسفانه با وجود دزدان و غارتگرانی به نام دلال سود جو و سلطان شکر، ماشین، آهن، ‌کاغذ و بیشتر مایحتاج زندگی روز به روز بر مشکلات مردم افزوده می‌شود و علاوه بر پدیده شوم گرانی و تورم آنچنان بر تخلف و رشوه خواری و فساد در امور اداری و بانکی افزوده می‌شود که در یک مورد 6 نفر می‌توانند 160 میلیارد تومان سوء استفاده کنند و یا به نام پیرزنی در فلان شهر و چوپانی در نقطه‌ای دیگر وارادت و صادرات صورت گیرد.
مشکلی که سال‌هاست دامن گیر جامعه ایران به‌ویژه جوانان، نوجوانان، زن، مرد و دختر و ‌پسر شده اعتیاد به مواد مخدر با اقسام متعدد و مختلف آن است.
دکترمصطفی اقلیما رییس انجمن علمی و مددکاری اجتماعی ایران معتقد است 16 میلیون نفر یعنی بیش از بیست درصد جمعیت کشور درگیر مسئله اعتیاد هستند.
«آخرین آمار منتشره از سوی سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی حاکی از این است که 2 میلیون نفر معتاد در کشور وجود دارد این در حالی است که این آمار چندین سال است که تکرار می‌شود و هیچ تغییری در اعداد و ارقام آن به وجود نیامده است.
اعتیاد سن مشخصی ندارد اما اگر بخواهیم دقیق‌تر بررسی کنیم به این نتیجه می‌رسیم که هر چقدر جرم در جامعه به صورت آشکار وجود داشته باشد به همان مقدار مجرم نیز به صورت مخفی وجود دارد.
با این حساب تعداد مبتلایان به اعتیاد در کشور در خوشبینانه‌ترین حالت 4 میلیون نفر بر آورد می‌شود این تعداد اگر در خانواده‌ای زندگی کنند که هر کدام 4 عضو داشته باشند یعنی 16 میلیون نفر به صورت مستقیم با اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کنند.
از این میزان حدود 2 میلیون کودک با این پدیده مواجه هستند که معلوم نیست سرنوشت آنها پس از رفتن به مدرسه با وجود گذشته‌ای که همراه با یک معتاد بوده، چگونه خواهد شد.
آمار آسیب‌های اجتماعی در کشورمان طی چند سال اخیر بالا رفته. علت این موضوع کاملا مشخص است وقتی تورم در جامعه بالا می‌رود به تبع آن بیکاری نیز افزایش پیدا می‌کند و فقر در جامعه زیاد می‌شود و تعداد زیادی از افرادی که به فقر دچار شده‌اند به سمت مواد مخدر گرایش پیدا می‌کنند.
متاسفانه وقتی بیکاری در جامعه افزایش پیدا می‌کند شیوع مواد مخدر در بین جوانان بیشتر می‌شود و در چند سال اخیر نیز به رغم تکذیبیه‌های آموزش و پرورش ابتلا به اعتیاد در بین دانش‌آموزان راهنمایی نیز دیده شده.
این در حالی است که در گذشته‌ای نه چندان دور سن ابتلا به اعتیاد از 16 سال به بالا بود اما با ورود مواد مخدر صنعتی به کشور و یا تولید در داخل و شیوع آن بین جوانان و فشارهایی که در اثر بیکاری به افراد وارد می‌آید سن ابتلا پایین آمده است.
از سوی دیگر تعداد زیادی هر ساله حدود 5/ 1 میلیون نفر از دانشگاه‌ها فارغ التحصیل می‌شوند اما با سیاست‌های استخدامی فقط 20 درصد این افراد می‌توانند جذب بازار کار شوند و سالی یک میلیون جوان تحصیلکرده بیکار باقی می‌مانند.
بنابراین وقتی تعداد بیکاران در جامعه افزایش پیدا کند متاسفانه باید منتظر بروز چنین آسیب‌هایی در جامعه باشیم.
با تمام این اوصاف و با وجود تمام برخوردهایی که در زمینه مبارزه با مواد مخدر صورت می‌گیرد همچنان برای مبارزه با این مشکل با صورت مسئله برخورد می‌شود و برای از بین بردن علت‌های این مشکل گامی جدی برداشته نشده است.»1
«رئیس کل دادگستری استان یزد طلاق را یکی از مشکلات دستگاه قضائی و تهدیدکننده بنیان خانواده عنوان کرد و اظهار داشت: پرونده‌های مربوط به طلاق هر سال در دستگاه قضائی افزایش دارد به طوریکه در شهریور ماه سال جاری 188 فقره پرونده طلاق در دادگستری شهرستان یزد تشکیل گردیده است.
غلامحسین حیدری اعتیاد را بیشترین دلیل طلاق‌ها ذکر کرد و تصریح کرد :25 درصد پرونده‌های طلاق مربوط به اعتیاد، 21 درصد مشکلات اقتصادی و مابقی سایر موارد بوده است.»2
«یک متخصص علوم رفتاری و آسیب شناسی از وجود دومیلیون زن سرپرست خانوار و رسیدن سن بیوه‌گی به 17 سال در جامعه ایران خبر می‌دهد» 3
«رئیس دادگستری استان یزد اسلام و احکام الهی را عامل پیشرفت مسلمانان عنوان کرد و اظهار داشت: عامل پیشرفت دین نیز ایمان و معنویات است که در آیات متعدد قرآن بر آن تاکید شده است.
دین و اعتقادات دینی نقش بسیار موثری در پیشگیری از وقوع جرم و سلامت اجتماع دارند و اجرای حدود و تعزیرات الهی در کنار سایر اقدامات فرهنگی نقش باز دارنده در این زمینه ایفا می‌کند.
وی با اشاره به اینکه تعداد زندانیان استان یزد بیش از 3 هزار و 300 نفر می‌باشد افزود: میانگین سنی این افراد سن20 سال تا 35 سال است یعنی جوانانی که می‌توانند نقش سازنده‌ای در جامعه داشته باشند هم اکنون به دلیل ارتکاب جرمی در زندان تحمل کیفر می‌نمایند.
حیدری در ادامه خاطر نشان کرد: طی 6 ماهه اول سال جاری سرقت در شهرستان اردکان به نسبت مدت مشابه سال قبل رشد داشته است به طوریکه در 6 ماهه اول سال 90 حدود 292 پرونده و در 6 ماهه اول سال جاری 318 پرونده در این خصوص در اردکان تشکیل شده است.
این آمار زیبنده استان مذهبی یزد نیست و چنانچه احساس امنیت در جامعه از بین برود مردم نمی‌توانند زندگی خوبی داشته باشند.
دستگاه قضایی و نیروی انتظامی باید در زمینه پیشگیری از وقوع جرم تلاش بیشتری نمایند. ضمناً‌ جهت عبرت زندانیان و مجرمین بسیاری از احکام با حضور آنان اجرا می‌گردد تا پس از آزادی نسبت به این جرایم اقدام نکنند.»4
شگفت آنکه مردم یزد از جهت شادابی و شادکامی پایین‌ترین رتبه در بین استان‌ها را دارا هستند.
«یافته‌های پژوهش شادکامی مردم ایران و عوامل موثر بر آن از میان 30 استان مورد بررسی، استان زنجان را با 3/69 میانگین امتیاز شادکامی، شادترین استان کشور معرفی کرده است و از یزد با 3/12 میانگین امتیاز شادکامی، به عنوان پایین‌ترین سطح شادکامی نام برده است. همچنین استانهای گلستان، بوشهر، هرمزگان و کردستان از میزان شادکامی بالاتری از خط میانگین برخوردار بوده‌اند. از دیگر نتایج قابل توجه این پژوهش، کاسته شدن یک درصد از شادکامی افراد به‌ازای افزایش هر یک سال به سن آنهاست.»5
ضمن قدردانی و ستایش از نیروهای انتظامی و قضات و کارمندان دادگستری‌ها و دست اندرکاران که برای مبارزه با اراذل و اوباش و سارقان و مجرمان و در رسیدگی به پرونده آنان تلاش می‌کنند باید عالمان و خطیبان، ائمه جمعه و جماعات، صاحبان تریبون‌های رسمی، نیروهای فرهنگی و آموزشی و روزنامه نگاران بسیج شوند و با برنامه‌ریزی صحیح در پیشگیری از وقوع جرایم و ناهنجاری‌های جامعه امر به معروف و نهی از منکر نمایند تا به خواست پروردگار معضلاتی از این قبیل که ساکنان دارالعباده با آن روبرو هستند بر طرف گردد.
در جامعه کسی نمی‌تواند مدعی شود که از این مسائل در امان خواهد بود نگاه مختصری به رویدادها و اتفاقاتی که در هر شهر و دیار رخ می‌دهد نشانگر این معنی‌ می‌باشد که به اصطلاح «شتری است که در هر خانه‌ای می‌خوابد» و اعضای خانواده‌ها را درگیر مواردی می‌نماید که گاه جبران آن غیرممکن می‌باشد.
نگارنده این سطور راهکار خاصی ارائه نمی‌نماید اما آنچه که تاکنون به آن پی برده‌ایم این که با صدور نامه و دستورالعمل و فرمان و بخشنامه مشکلات را نمی‌توان حل نمود.
آیا اجرای حکم در حضور زندانیان و یا مردم تا چه حد توانسته است در کاهش فساد و جنایت موثر باشد؟ فرصت دیگری می‌طلبد تا بشود بدان پرداخت.
وقتی در مرکز استان دزدانی مجهز به وسایل و لوازم مورد نیاز به مدت یکی دو ساعت در یک کوچه و محل به چند خانه حمله می‌کنند و یا رذل و جنایتکاری در روز و یا شب دشنه و چاقویی زیر چانه دختر چندساله و یا خانمی می‌گذارد و با دست دیگرش النگوها و زیورآلات او را می‌چیند و می‌برد و یا به بهانه پرسیدن آدرس گردن بندی را می‌دزدند و یا مسلحانه به مغازه و منزل‌ و بانک حمله می‌کنند، عموم مردم احساس ناامنی می‌نمایند و این جاست که همگان باید احساس مسئولیت کرده و برابر با اصول و برنامه‌ریزی صحیحی که مسئولان ذی ربط ارائه می‌نمایند همکاری و همگامی کنند.
باشد که این ناهنجاری‌ها از جامعه رخت بر بندد و شهروندان بیش از گذشته احساس امنیت و آرامش بنمایند به امید آن روز.

مدیر مسئول

پی نوشت‌ها:
1- روزنامه تهران امروز، مورخ 5/10/90
2- سایت دادگستری کل استان یزد، مورخ 18/7/91
3- روزنامه تهران امروز، صفحه 13، مورخ 15/8/91
4- سایت دادگستری کل استان یزد، مورخ 8/8/91
5- روزنامه آرمان، مورخ 11/7/91