هفته نامه آیینه یزد

عضویت یک شهروند غیر مسلمان در شورای اسلامی یزد
و اما و اگرها!!

حجت الاسلام محمد مهدی حرزاده عضو دوره سوم شورای اسلامی شهر یزد در «دو هفته نامه جام یزد» طی مقاله‌ای تحت عنوان «به بهانه رای آوردن غیرمسلمان در شورای اسلامی شهر یزد» از جمله می‌نویسد:
«ناگفته نماند اگر قانون در انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا نامزد شدن اقلیت‌ها را با شرایطی مجاز دانسته قاعدتا مربوط به جاهایی است که تمام یا اکثر منطقه در اقلیت هستند و خودشان به خودشان رای می‌دهند و بر امور مسلمانان مسلط نمی‌شوند همانگونه که در برخی از روستاها تقریباً تمام افراد غیرمسلمان (مثلاً زردشتی) هستند و نامزدها و انتخاب شده‌ها غیرمسلمان هستند »1
حرزاده توضیح نداده که عبارات فوق چه زمانی به تصویب رسیده و در چه شماره روزنامه رسمی و یا کتابی، چاپ و منتشر شده است؟ و چرا مسئولان ذی ربط مفاد آن را به اطلاع رای دهندگان نرسانده‌اند؟!
 قانونی که در دسترس عموم قرار گرفته و مردم و هیات‌های اجرایی و نظارت موظف به اجرای آن هستند شرایطی را در ماده 25 و 26 قانون«تشکیلات وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران» برای انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان تعیین نموده که در آن مصوبه اشاره‌ای به دین انتخاب کنندگان نشده و تنها تابعیت جمهوری اسلامی ایران را با چند شرط دیگر کافی دانسته و در تبصره یک ماده 26 نیز برای کاندیداهای غیرمسلمان (اقلیت‌های دینی شناخته شده در قانون اساسی) آورده که باید به جای اسلام به اصول دین خود اعتقاد و التزام عملی داشته باشند.
حرزاده نوشته است: « اخیراً از بعضی از مراجع و مجتهدین نیز سئوال شده که آیا رای دادن مسلمانان به غیرمسلمان در جایی مانند شورای شهر جایز است یا نه؟ فرمودند حرام است.»2
شایسته بود قبل از انتخابات استفتای مذکور به نحو مقتضی اطلاع رسانی می‌شد و تکلیف مردم را نیز مشخص می‌نمودند که آیا قانون مصوب مجلس شورای اسلامی که به تائید اعضای شورای نگهبان رسیده باید ملاک قرار بگیرد یا خیر؟ با عنایت به اینکه هر فرد مختار و آزاد می‌باشد که به فتوای مرجع یا مجتهد مورد وثوق خود مراجعه نموده و به هر طریق که صلاح می‌داند عمل کند.
محمدمهدی حرزاده در آن مقاله با اشاره به آیه 28سوره آل عمران و آیه144 سوره نساء و. .... به درستی اشاره نموده که «غیرمسلمان نمی‌تواند بر مسلمان ولایت داشته باشد».
قابل ذکر است که اگر یک غیر مسلمان بر اساس ضوابط قانونی به نمایندگی مجلس شورای اسلامی انتخاب شد یا به عضویت شورای اسلامی شهر و روستا درآمد آیا می‌توان آن را مصداق «ولایت غیرمسلمان بر مسلمان دانست» که بر اساس قوانین مصوب، فرد مورد نظر در انتخابات مذکور شرکت کرده و رای لازم را کسب نموده است؟
مگر نه اینکه بارها اتفاق افتاده است که در مجلس شورای اسلامی هنگام رای دادن به یک وزیر و یا بررسی یک طرح و یا لایحه با اختلاف یک رای، وزیری بر کرسی وزارت جلوس نموده و یا خلع گردیده و قانونی تصویب یا رد شده است؟
حال اگر تنها یکی از نمایندگان غیرمسلمان مجلس رای موافق یا مخالف به ابقاء یا استیضاح آن وزیر یا به عنوان مخالف و یا موافق به طرح و لایحه پیشنهادی رای داده باشد یا در صحن شورای اسلامی هر شهر و منطقه رای مثبت یا منفی عضو غیر مسلمان شورا سبب قبول یا رد طرح و پیشنهاد و موضوعی شده باشد باید مطمئن بود که مغایرت یا عدم مغایرت مصوبات مجلس با شرع اسلام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران توسط اعضای شورای نگهبان تشخیص داده می‌شود و تصمیمات شوراها در ارتباط با امور خدماتی، ‌عمرانی، و رفاهی شهر و روستا باید در محدوده قوانین و برنامه‌های مصوب باشد و « این تصمیمات طبق اصل یکصد و پنجم قانون اساسی نباید مخالف موازین اسلامی و قوانین کشور باشد.»3
آیا باز هم در این زمینه ها«ولایت غیر مسلمان بر مسلمان » مطرح می‌باشد ؟
نگارنده این سطور به آرای مردم احترام می‌گذارد و برای کلیه منتخبان در شورای اسلامی یزد آرزوی موفقیت می‌نماید بنابراین درج این مطالب به معنای مخالفت یا حمایت از انتخاب شدگان نیست.
نظر همگان از جمله حجت الاسلام حرزاده را به بخشی از سر مقاله آیینه که یک ماه قبل از فرا رسیدن روز برگزاری انتخابات شوراها با عنوان «عضویت متخصصان آگاه و مدیران لایق در شوراهای شهر ضروری است» چاپ و منتشر شد جلب می‌نماید.
«عدم وجود احزاب و تشکل‌‌های شناخته شده و شناسنامه‌دار فراگیر باعث می‌شود مردم هر منطقه آنگونه که باید و شاید نتوانند به نظرات و پیشنهادها و آرای سیاسی و نحوه صحیح تبلیغاتی کاندیداهای شورای شهر و بخش و روستا و یا مجلس شورای اسلامی پی ببرند چون کاندیداها در زمان تعیین شده امکان حضور در بیشتر محلات و مساجد و مجامع عمومی شهر ندارند و بسیاری از افراد جامعه در مکان‌های مشخصی جمع نمی‌شوند تا از برنامه‌ها مطلع شوند.
چه بسا نیروهای دلسوز و متخصص و علاقه مند به خدمت به میدان انتخابات وارد شوند و حاضر نباشند دهها میلیون تومان برای چاپ عکس و اطلاعیه و نصب آگهی‌های تبلیغاتی هزینه کنند و یا سرمایه کافی نداشته و یا نخواسته باشند خود را وامدار این و آن نمایند بنابراین مردم آنان را به طور جامع و کامل نشناخته و به مجلس و یا شورای شهر راه نیابند یا بر عکس افرادی به جهات و علل دیگر حداقل رای لازم را کسب و برجایگاهی تکیه بزنند که در 4 سال آینده برای شهر و منطقه موثر و کارساز نیستند. تاسف انگیزتر دیده یا شنیده شده است شخصی که جوان‌تر یا زیباتر بوده، در فلان شهرگوی سبقت را از دیگران ربوده است. بعضی از فعالان سیاسی با حزب و انجمن و گروه هم میانه خوبی ندارند و تاکنون ساز و کارها بگونه‌ای بوده که در این زمینه پیشرفت چندانی نداشته‌ایم. حال که با چنین وضعی روبرو هستیم می‌طلبد عده‌ای که در فعالیت‌های اجتماعی هماهنگی بیشتری دارند حداقل برای جلوگیری از اسراف و تبذیر و به صورت گروهی افکار خود را عرضه و برنامه‌های خود را در حد توان و امکانات و با حضور در گردهم آیی‌ها و جلسات به مردم معرفی نمایند. ساکنان بعضی از مناطق و شهرها در آخرین روز که فعالیت قانونی برای تبلیغ به پایان می‌رسد، نفس راحتی می‌کشند و با خود می‌گویند: شکر خدا را که ایام تبلیغات به اتمام رسید چون دیگر جایی روی دیوارهای کوچه‌ها ومحلات شهر برای چسباندن پوستر و کاغذ و بنر نمانده و شاخه‌‌ای از درختان هم خالی نیست که طنابی و عکسی و پارچه‌ای به آن آویزان نکرده باشند.!!»4
آیت ا... اعرافی امام جمعه میبد درباره انتخابات شوراها و نتایج آن در شهرستان میبد اظهار نظر می‌کند و می‌گوید:
«تعصبات افراطی که در انتخابات اخیر خودش را نشان داد یک آسیب است،‌ باید در کمال تاسف بیان کنم بیش از 30 هزار نفر در انتخابات شوراها شرکت کرده‌اند که رقمی بالای 50 درصد است ولی اولین منتخب ما قریب به شش هزار و 300 رای اخذ کرده که حاکی از بروز تعصبات محله‌گرایی در شهرستان است. آیت الله اعرافی مردم را از افتادن در دام افراط و تفریط برحذر داشت و گفت: همبستگی محله‌ای برای مراقبت‌های اجتماع و مبارزه با آسیب‌های اجتماعی و افزایش همبستگی در محلات خوب است ولی نه به حدی که این حس محله‌گرایی افراطی بر مصالح کل کشور تاثیر بگذارد که در این صورت باید با این حس مبارزه شود.»5
با سخنرانی و یا نامه و طومار نویسی گرچه منجر به حذف نام یک فرد غیر مسلمان در شورای شهر هم بشود که توسط هیات‌های اجرایی و نظارت به مردم معرفی شده و مردم به وی رای داده‌ و او را انتخاب کرده‌اند دردی را دوا نمی‌کند. باید با تجزیه وتحلیل درست ریشه یابی نمود که در شهر یزد:
چه تخصص‌هایی در شورا مورد نیاز است و تاکنون چقدر به این امر توجه شده است؟
چه گروههای سیاسی و چه مجموعه هایی از معرفی شدگان حمایت کرده‌اند؟
چندنفر واجد شرایط رای دادن بوده‌اند؟
چند درصد آنان در رای گیری شرکت کرده‌اند؟
از نفر اول تا آخرین نفر هریک چند درصد آرای مأخوذه را به خود اختصاص داده‌اند؟
هر یک از منتخبان چند درصد آرای واجدین شرایط رای دادن را کسب کرده‌اند؟
 چرا مردم به کاندیدای غیر مسلمان به عنوان نفر پنجم رای داده‌ و 8 نفر بقیه کمتر رای آورده‌اند؟
به یقین صدور بخشنامه و دستورالعمل واحیاناً ‌ارعاب و تهدید چاره کار نیست لازم است متولیان فرهنگی به معنای اعم در رده‌های مختلف صادقانه و دلسوزانه برنامه ریزی نمایند، تا نابسامانی‌ها و یا ناهنجاریهای موجود کاهش یابد، چهار سال آینده باصطلاح با یک چشم برهم زدن سپری می‌شود و آنگونه که مولای متقیان حضرت علی (ع) می‌فرماید:
«فرصتها چون ابرها می‌گذرند، پس فرصت‌های نیک را غنیمت بشمارید» 6 به امید آن روز 

مدیر مسئول

پی نوشت ها:
1- دو هفته نامه جام یزد، شماره 155، تیرماه 1392
2- همان
3- کتاب « مختصر حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران»، حسین مهر پور، صفحه 155
4- بخشی از سر مقاله شماره 319 آیینه یزد مورخ 25/2/92
5- روزنامه پیمان یزد، شماره 3239، مورخ 5/4/92
6- « نهج‌البلاغه»، ترجمه محمد دشتی(ره)، حکمت 21، صفحه 447