انعکاس آیینه شماره 393
مبارزه با فساد،
هرچقدر جدی تر،
جامعه سالم تر
از وظایف اصلی ومهم قوه قضاییه رسیدگی به تظلمات، تعدیات، شکایات، گسترش عدل و آزادیهای مشروع، کشف جرم، تعقیب و مجازات مجرمین و اقدام مناسب برای پیشگیری از وقوع جرم میباشد.
بنابراین قوه قضاییه موظف است هر فردی در هر مقام و منصبی جرمی مرتکب گردید برابر با ضوابط و قوانین موجود به تخلفات و اتهاماتش رسیدگی و حکم عادلانه صادر نماید.
آیتا... سید احمد خاتمی به اهمیت و لزوم مبارزه با فساد اشاره کرد و گفت: « هر نظامی که به فساد آلوده شود از بین رفتنی است؛ به فرمایش شهید بهشتی، بزرگترین عامل سقوط رژیم شاه فساد نظام اداری بود.
مبارزه با فساد، برنامهریزی، قاطعیت و عزم در مبارزه میخواهد؛ با همایش، تحلیل و مچگیری از این نهاد و آن نهاد چیزی حل نمیشود و آنچه حلکننده این موضوع است برنامهریزی برای مبارزه و ورود به صورت عملی است.
قوای سهگانه باید در این خصوص بسیج شوند و به این مهم توجه کنند.
خاتمی با بیان اینکه نباید افراط و تفریط در این خصوص صورت گیرد، افزود: اینکه فساد وجود دارد، قابل انکار نیست اما این موضوع که برخی به گونهای حرف بزنند که انگار فساد تمام تار و پود نظام را فرا گرفته است، خود نوعی فساد است و بیان به این گونه، منکر است.
وی اضافه کرد: فساد وجود دارد اما سیاهنمایی این چنینی هم عملی نادرست است.»1
نگارنده این سطور هیچ گاه دوره و حکومتی را با زمان حاکمیت مظهر عدل و داد، علی بن ابی طالب(ع) مقایسه نمینماید چون اوج و آسمانی و علوی شدن را نمیتوان با حضیض و زمینی و سفلی بودن قیاس نمود. مولا خود فرموده است: «امام شما از دنیای خود به دو جامه فرسوده، و دو قرص نان رضایت داده است، بدانید که شما توانایی چنین کاری را ندارید اما با پرهیزکاری و تلاش فراوان و پاکدامنی و راستی، مرا یاری دهید.»2
بنابراین لازم است فرمانهای آن حضرت به فرمانداران و حاکمانشان را سرمشق زندگی خود قرار دهیم و از آن بهره ببریم و حاکمان و علما و خطیبان رفتار و کردار و گفتار پیشوای شیعیان جهان را سرمشق زندگی خود قرار دهند.
«مولای متقیان حضرت علی (ع) به یکی از قضات منصوب خود فرمود: به من خبر دادهاند که خانهای به هشتاد دینار خریده ای، و سندی برای آن نوشته ای، و گواهانی آن را امضا کرده اند. قاضی گفت: آری ای امیر مومنان! امام (ع) نگاه خشم آلودی به او کرد و فرمود:. ..اندیشه کن که آن خانه را با مال دیگران یا با پول حرام نخریده باشی، که آنگاه خانه دنیا و آخرت را از دست داده ای.» 3
به فرماندار آذربایجان مینویسد:«همانا پست فرمانداری برای تو وسیله آب و نان نخواهد بود، بلکه امانتی است در گردن تو، باید از فرمانده و امامت اطاعت کنی، تو حق نداری نسبت به رعیت استبداد ورزی، و بدون دستور به کار مهمی اقدام نمایی، در دست تو اموالی از ثروتهای خدای بزرگ و عزیز است، و تو خزانه دار آنی تا به من بسپاری، امیدوارم برای تو بدترین زمامدار نباشم، با درود.»4
آن حضرت طی نامهای جانشین فرماندار بصره ر ا این گونه مورد خطاب قرار میدهد:
«همانا من، به راستی به خدا سوگند میخورم! اگر به من گزارش کنند که در اموال عمومی خیانت کردی، کم یا زیاد، چنان بر تو سخت گیرم که کم بهره شده، و در هزینه عیال درمانده و خوار و سرگردان شوی! با درود»5
حضرت علی (ع) بدون اغماض و با صراحت فرمانداران و حاکمان مناطق و شهرهایی را که تخلف میکردند مورد عتاب قرار میداد. در نامهای فرماندار بصره را مورد خطاب قرار میدهد و میفرماید: «پس از یاد خدا و درود! ای پسر حنیف، به من گزارش دادند که مردی از سرمایه داران بصره، تو را به مهمانی خویش فرا خواند و تو به سرعت به سوی آن شتافتی، خوردنیهای رنگارنگ برای تو آوردند، و کاسه هایی پر از غذا پی در پی جلوی تو مینهادند، گمان نمیکردم مهمانی مردمی را بپذیری که نیازمندانشان با ستم محروم شده، و ثروتمندانشان بر سر سفره دعوت شده اند، اندیشه کن در کجایی؟ و بر سر کدام سفره میخوری؟ پس آن غذایی که حلال و حرام بودنش را نمیدانی دور بیافکن، و آنچه را به پاکیزگی و حلال بودنش یقین داری مصرف کن»6
مولای متقیان(ع) در سال 38 ه مالک اشتر نخعی را که در عبادت و ایمان و تقوی مشهور و در جنگ جمل لیاقت و شجاعت او شهره شده بود و در جنگ صفین نقش تعیین کننده داشت به حکومت مصر منصوب کرد. امام (ع) در فرازی از آن فرمان خطاب به مالک مینویسد: «مهربانی با مردم (مسلمان و مسیحی و بیدین) را پوشش دل خویش قرار ده و با همه دوست و مهربان باش مبادا هرگز چونان حیوان شکاری باشی که خوردن آنان را غنیمت دانی... » 7
امام علی در آن فرمان همیشه جاویدش به مالک اشتر میفرماید:
ای مالک! حاکم دوستان و نزدیکانی دارد (با این ویژگی ها) که خود را بردیگران مقدم میشمارند و به حق دیگران دست درازی میکنند و در معاملات با مردم چندان انصاف نمیدهند. ماده (فساد و تجاوز) این گونه کسان را با قطع این روابط و ویژه خواریها از ریشه بکن. مبادا به یکی از اطرافیان و خویشان قطعه زمینی از زمینهای مسلمانان (و امتیازی و موافقتی و فرصتی. ..) بدهی. مبادا یکی از آنان طمع ورزد که ملکی در اختیارش گذاری تا به همسایگان خود در حقآبهای یا رسیدگی مشترکی زیان رساند و همه هزینه را به گردن آنان وانهد و در نتیجه چنین خاصه بخشیها، لقمهای گوارا در دهان آنان گذارده شود نه تو، و فقط ننگ آن در دنیا و آخرت برای تو بماند و برای تو!...!»8
در دوران دولت نهم و دهم بسیاری از افراد به تخلفات، اعمال غیر قانونی، خود رایی ها، انجام کارهایی بدون کارشناسی لازم و ارائه آمارهای غیر واقعی اشاره مینمودند. بیش از هفتصد میلیارد دلار درآمد حاصل از نفت به کشور سرازیر شد. مواردی از فسادهای اداری و اقتصادی که تاکنون برملا گردیده مردم را حیرت زده نموده است. در دولتهای گذشته هم مفسدان اقتصادی و رانت خوران و رشوه بگیران و سلطانهای شکر و آهن، میوه، مواد خوراکی وغیره بیکار ننشسته بودند در حال حاضر نیز ایران در بین 175 کشور در فساد اداری رتبه 136 را کسب نموده است. !!
«ایران در بین 175 کشور با صعود هشتپلهای رتبه 136 را از این نظر بهدست آورده است. برای هر کشور نمرهای از صفر تا 100 براساس این شاخص تعیین میشود. هر چه این نمره بیشتر باشد دلالت بر فساد کمتر است. بر اساس این گزارش، ایران در گزارش امسال سازمان بینالمللی شفافیت نمره 27 را بهدست آورده است. ایران در سال قبل نمره 25 را بهدست آورده بود که بدینترتیب میزان فساد در ایران نسبتبه سال گذشته کمتر شده است.»9
علاوه بر تخلفات بانکی، هدیه گرفتن تعدادی از نمایندگان مجلس و مدیران، بورسیههای غیرقانونی، واگذاری بعضی از معادن و اراضی برخلاف ضابطه به عدهای از افراد حقیقی و حقوقی و تشکیل پروندههای متعدد ارتشاء و اختلاس در نهادهای نظارتی و قانونی در همین چند روز اعلام گردید. «خانهای متعلق به یکی از سازمانهای تابعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در منطقه ونک که ارزش آن 106میلیاردتومان بوده به قیمت 30میلیاردتومان به یکخانم فروخته بودند. همچنین برای انجام یک سرمایهگذاری فردی یکمیلیاردتومان آورده داشته و در مقابل از سازمانهای یادشده 99میلیاردتومان دریافت کرده و منافع صدمیلیاردتومان را 50-50 بین خود تقسیم کردهاند. همچنین مدیر شرکتی که یکهزارمیلیاردتومان فروش داشته این مبلغ را که سود آن 220میلیاردتومان بوده در حساب خود نگه داشته و زمانیکه میخواستیم جلو تداوم این کار را بگیریم آنقدر مدعی پیدا شد که حتی میخواستند مدیر ما را به علت پیگیری به زندان بیندازند.» 10
ایرنا نوشت؛«بیژن زنگنه در همایش ملی ارتقای سلامت اداری و مبارزه با فساد در سالن اجلاس، گفت: از سال 64 که اوج جنگ تحمیلی بود تا سال 89 حتی یک محموله نفتی فروخته نشد که پول آن بازنگردد. وی ادامه داد: متهم «بابک زنجانی» از نوادر روزگار است که سیستم را دور زده و با استفاده از تصمیمات فردی به بیش از هشت هزار میلیارد تومان از اموال کشور ضرر زده است که با فروش اموال موجود آن یکهزار میلیارد تومان هم دست دولت را نمیگیرد. وزیر نفت با اشاره به اینکه این پرونده تنها به این موضوع ختم نمیشود و خیلی بزرگ است، اظهار داشت: پروندههای دیگر فساد در حوزه نفت وجود دارد که ارقام آن برابر با چهارصد میلیارد تومان و 5/2 میلیارد یورو است. زنگنه با بیان آنکه مبارزه با فساد کفش آهنی و اراده فولادی میخواهد.»11
«یک نماینده مجلس گفت: 70 درصد سهام دو بانک تازه تاسیس و یک موسسه اعتباری متعلق به یک فرد خاص است. سیدرمضان شجاعی کیاسری افزود: برپایه قانون اساسی، تملک این میزان سهام خلاف بوده و به همین دلیل اختلاس در این بانکها محرز است. »12
آیینه یزد پیشنهاد مینماید: خطیبان جمعه، ائمه جماعات، صاحبان تریبونهای رسمی، مطبوعات و رسانهها همگام با مسئولان و سازمانها و نهادهای نظارتی و قانونی بنا را بر این بگذارند در هر دولتی با هر سلیقه سیاسی بدون اینکه عهد و عقد اخوتی با کسی بسته باشند برای دفاع از مردم و در جهت پیشرفت این سرزمین و از بین بردن فساد اداری و اقتصادی حقایق و واقعیتها را بگویند و بنویسند و هرگاه به فرد و گروهی ظلم و ستم رفت بدون اغماض قانون از آنها حمایت کند که این روش اقدامی خداپسندانه است و نه تنها سیاه نمایی نیست بلکه بخواست پروردگار در حد توان اجرای عدالت است در این صورت مردم باور میکنند دولتمردان، مسئولان، نمایندگان، قضات، وزراء استانداران، حاکمان، مقامات و مدیران در ردههای گوناگون برای شهروندان و آحاد جامعه خواستار همان چیزی هستند که برای فرزندان، برادران و خانوادههای خود میخواهند. «اینکه هر از چند گاهی اخبار سوء استفادههای مالی در رسانهها و مطبوعات بیان میشود نشان میدهد که یا نظارت درست نداشتهایم یا تشکیلات قضایی اشکال داشته و یا در دیگر امور دچار نقص بودهایم ما باید به گونهای عمل کنیم که اثری از فساد در جامعه نباشد» 13
مدیر مسئول
پی نوشتها:
1-خبرگزاری فارس، 21/9/93
2- «نهج البلاغه»، ترجمه محمد دشتی (ره)، نامه 45، صفحه 395
3-همان، نامه 3، صفحه 343
4-همان، نامه 5، صفحه 345
5- همان، نامه 21، صفحه 357
6-همان، نامه 45، صفحه 393
7-همان، نامه 53، صفحه 403
8- «الحیاه»، تالیف استاد محمد رضا حکیمی و. ..، ترجمه احمد آرام، جلد ششم، صفحه 461، چاپ اول 1380 ه.ش
9-آیینه یزد، شماره 392، به نقل از تسنیم
10- روزنامه شرق، 18/9/93، از قول علی ربیعی وزیر تعاون
11- روزنامه آرمان، 18/9/93
12- همان، 19/9/93
13- واکنش آیت ا... ناصر مکارم شیرازی به فساد 12 هزار میلیاردی