هفته نامه آیینه یزد

انتظار مردم از نماینده مجلس رعایت ادب و نزاکت است

«بهرام بیرانوند نماینده بروجرد درخواست تذکر داشت، چون تذکرش مربوط به دستور کار نبود، تریبونش روشن نشد. او اما عصبانی‌تر از آن بود که تا زمان فرا رسیدن تذکرات شفاهی تحمل کند؛ سر و صدایی راه انداخت و تعابیر دور از نزاکت و اخلاق علیه محمدجواد ظریف به کار برد و گفت: ظریف غلط اضافی کرده که با اوباما دست داده. همهمه‌ای در مجلس به پا خواست به همراه «دو دو» و «چهار چهار» گفتن‌ها در موافقت و مخالفت. همراهان سیاسی او در مجلس از این بیان توهین‌آمیز حمایت و بسیاری دیگر اظهار مخالفت کردند. در نهایت تریبونش روشن شد تا تذکرش را بدهد. او با انتقاد از ظریف بابت دست دادن با رئیس جمهوری امریکا گفت:
دقیقاً زمانی که صدها حاجی ایرانی به واسطه جنایت سعودی‌ها به آغوش مرگ خفته یا مفقود شده‌اند، ظریف وزیر امور خارجه به صورت تصادفی خود را به اوباما رسانده است. ملت رشید ایران سال‌هاست که تاوان رفتار استکباری شیطان بزرگ را می‌دهد و هنوز بسیاری از شهیدان ما به خانه بازنگشته‌اند. امریکا قصد ریشه‌کنی ملت ایران را دارد. در میانه تذکرش البته ابوترابی‌فرد که در غیاب لاریجانی ریاست جلسه را برعهده داشت، ناراحت شد و تریبونش را قطع کرد و از همکاران خود در هیأت رئیسه خواست دستور بعدی را اعلام کنند. اما گویی در بین برخی اعضای هیأت رئیسه مجلس هم تمایل برای ادامه نطق این عضو پایداری زیاد بود. آنها تعلل کردند و سپس دوباره تریبون باز شد که بیرانوند از غیرت ظریف انتقاد کرد و گفت: وزیر امور خارجه با چه اجازه‌ای این کار را کرده است. اگر ظریف اندازه «جوجه خروس» غیرت می‌داشت، این کار را نمی‌کرد.
گرچه ابوترابی فرد نائب رییس مجلس که در آن روز ریاست جلسه را به عهده داشت پاسخی قابل تأمل به این تذکر خارج از عرف داد و گفت: باید در سخن گفتن در مورد وزیر خارجه به‌عنوان یک مقام مسئول، ادبیات رعایت شود، احساس غیرت دینی و دفاع از انقلاب و رهبری و خون شهدا در افرادی مانند آقای ظریف از بنده کمتر نیست، حال ممکن است براساس تصمیمی اقدامی کرده باشند که این اقدام‌شان مورد نقد بنده، شما و بسیاری از دوستان باشد، اما بنا نیست که یک انسان و افرادی که در تاریخ زندگی‌شان در خدمت انقلاب، امام و رهبری بوده‌اند، ما آنها را با ادبیاتی که شایسته نیست، نقد کنیم.»1
در اصول 67 و 76 و 84 قانون جمهوری اسلامی آمده است مجلس شورای اسلامی حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور را دارد و هر نماینده در برابر تمام ملت مسئول است و حق دارد در همه مسائل داخلی و خارجی کشور اظهارنظر نماید و در ابتدای ورود به مجلس سوگند یاد می‌کند در انجام وظایف وکالت، امانت و تقوی را رعایت کند. بدون شک یکی از مصادیق تقوی برای نمایندگان مجلس این است که هنگام تذکر و نطق پیش از دستور و یا ارائه پیشنهاد و نظر و روبرو شدن با مردم و شرکت در مجامع و مراسم نه تنها به رییس جمهور و وزرا و دیگر دولتمردان بلکه به افراد عادی و معمولی اهانت نکنند بلکه هنگام سخن گفتن قول سدید را فراموش ننمایند و بر اعصاب خود مسلط باشند و با آرامش و متانت حرف بزنند چون مردم دنیا بعد از هر جمله و عبارتی که به کار می‌برند اظهارنظر و تجزیه و تحلیل می‌کنند علاوه بر آن شرعاً و قانوناً‌ باید پاسخگوی سخنان خود باشند.
حجت‌الاسلام محسن غرویان استاد حوزه و دانشگاه خواستار ورود دادستان به ماجرای توهین به محمدجواد ظریف در جلسه علنی مجلس شد و گفت:« دادستان کل کشور باید این اقدام را به طور جدی پیگیری و به آن ورود پیدا کند. با توجه به اعتمادی که مقام معظم رهبری به تیم مذاکره‌کننده دارد، این قبیل رفتارها تشویش اذهان عمومی است و باید قوه قضائیه وارد عمل شود و با آن برخورد کند. وی افزود: از زمانی که دکتر روحانی در آن انتخابات تاریخ‌ساز به پیروزی رسیدند، بعضی از افراطیون که در آن انتخابات از جانب مردم ناکام شدند اقدام به سلسله حرکت‌هایی می‌کنند که صرفا به جهت زیر سوال بردن عملکرد مطلوب دکتر روحانی و تیم مذاکره‌کننده بالاخص آقای ظریف بوده و متأسفانه چیز جدیدی نیست. غرویان ادامه داد: اگر دست دادن آقای ظریف و اوباما بدون برنامه‌ریزی باشد، برخورد آقای ظریف کاملاً منطبق بر فقه اسلامی است چرا که رعایت ادب، از بدیهیات دین است.»2
اگر این گونه سخن گفتن را دلیل سرخوردگی عده‌ای از اقلیت مخالف بدانیم، یا بگوییم می‌خواهند با این ادبیات موهن و سخیف عقده‌گشایی کنند در صورتی که هر دانش‌آموز دبستانی آن را دور از نزاکت و اخلاق اسلامی می‌داند، یا به خیال خود بخواهند رقیب را از میدان بدر کنند، به عنوان نمونه روزی جلسه سخنرانی یادگار امام،‌ ریاست مجلس، نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی و عده‌ای از فعالان سیاسی، استادان دانشگاه و مقامات روحانی را به هم می‌زنند یا به اتومبیل آنها حمله می‌کنند یا با کمال تاسف آنان را مورد دشنام و ضرب و شتم قرار می‌دهند و یا به عنوان خائن خطاب می‌کنند یا به خانواده بعضی از فقها و مراجع و پیشقراولان انقلاب و مبارزان سیاسی اهانت می‌کنند حتی از تریبون‌های رسمی با عباراتی زشت آنها را مورد عتاب قرار می‌دهند باید بدانند اکثریت مردم جامعه و شهروندان جواب همه این بد اخلاقی‌های سیاسی را در اسفندماه 94 به پای صندوق‌های رای خواهند داد آن گونه که در خرداد 92 حضورشان حماسه سیاسی آفرید.
بزرگان دین آداب سخن گفتن را به ما آموخته‌اند و نه تنها اهانت کردن به برادر مومن بلکه توهین به دیگران را نهی نموده‌اند. حضرت امام علی(ع) در جنگ صفین شنیدند که یارانشان شامیان را دشنام می‌دهند فرمودند:« من خوش ندارم که شما دشنام دهنده باشید، اما اگر کردارشان را تعریف، و حالات آنان را بازگو می‏کردید به سخن راست نزدیک‏تر، و عذر پذیرتر بود، خوب بود بجای دشنام آنان می‏گفتید: خدایا خون ما و آنها را حفظ کن، بین ما و آنان اصلاح فرما، و آنان را از گمراهی به راه راست هدایت کن، تا آنان که جاهلند، حق را بشناسند، و آنان که با حق می‏ستیزند پشیمان شده به حق باز گردند.»3
روزی حضرت امیرمومنان(ع) بر منبر بود مردی آمد و سئوال کرد، حضرت علی(ع) بالبداهه جواب دادند، یکی از خوارج از بین مردم فریاد زد: خدا بکشد این را، چقدر دانشمند است دیگران خواستند متعرضش شوند اما حضرت علی(ع) فرمود: رهایش کنید او به من تنها فحش داد.» 4
بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران امام‌خمینی(ره) به نمایندگان مجلس توصیه می‌فرمایند در نطق‌های پیش از دستور در ادای کلمات دقت نمایند تا به مسلمانی بلکه به انسانی توهین نشود.
«اعضای مجلس محترم شورای اسلامی بحمداللّه‏ تعالی در دوره دوم نیز اشخاص محترمی هستند که با تعهد و جدیت خود می‏توانند خط مشی دولت را هر چه بهتر تعیین کنند. البته شک نیست که عده‏ای از آقایان، که شک در خدمتگزاری‏شان نسبت به اسلام عزیز و کشور نیست در امور عظیم کشور و گرفتاری‌های بسیار پیچیده وارد نبوده یا کمتر وارد باشند و خود نیز توجه دارند که در مسائل بسیار مشکل یک دولت در حال انقلاب و کشورِ مورد هجوم قدرت‌های بزرگ و کوچک و کارشکنی‌های مغرضان و مفسدان چپ و راست که محتاج به کارشناسان متخصص در رشته‏های مختلف است، نمی‏توان به طور سطحی نظر داد و بدون توجه به تمام مسائل سیاسی و اجتماعی و انعکاسات داخلی و خارجی آن با سلیقه شخصی اظهارنظر کرد و چه بسا چنین نظرهایی ولو از چند نفر معدود در سرنوشت امت تأثیر منفی گذارد و از این جهت لازم است در کمیسیون‌ها بویژه کمیسیون‌های مهم، چند نفر از متخصصان متعهد که مسائل را روی هم می‏سنجند و به مشکلاتِ سخت نظام آگاهی دارند دعوت شود و با مشورت آنان رسیدگی به امور گردد. و چون مسئله اسلام و حکومت الهی در کار است، مسامحه در این امور چه بسا خللی وارد آورد که جبران آن مشکل یا غیر ممکن شود و مسئولیت آن در پیشگاه خداوند بزرگ عظیم باشد. مسئله حفظ نظام جمهوری اسلامی در این عصر و با وضعی که در دنیا مشاهده می‏شود و با این نشانه‏گیری‌هایی که از چپ و راست و دور و نزدیک نسبت به این مولود شریف می‏شود، از اهمّ واجبات عقلی و شرعی است که هیچ چیز به آن مزاحمت نمی‏کند؛ و از اموری است که احتمال خلل در آن عقلاً منجز است. حضرات وکلای محترم که بحمداللّه‏ به جمهوری اسلامی تعهد دارند، در نطق‌های قبل از دستور و در مباحثات در حال دستور با کمال دقت مواظب جملات خود و کیفیت ادای آن باشند، که خدای نخواسته به مسلمانی بلکه انسانی توهین نشود و شخصیتی ساقط نگردد و کسی مظلوم واقع نشود. البته انتقاد سالم و سازنده بدون اغراض شخصیه و خدای نخواسته انتقامجویی لازم است و مفید و موجب رشد و تعالی است.»5
نکته قابل تذکر اینکه در مجلس شورا توسط یکی از نمایندگان به بالاترین مقام دیپلماسی کشور، وزیر امور خارجه اهانت و در تاریخ مملکت ثبت و ضبط گردیده و برای همیشه باقی خواهد ماند عموم مردم اذعان دارند جملات و عبارات زشت و ناپسندی که از تریبون و بلندگوی مجلس در آن روز پخش و به سراسر جهان مخابره گردید دور از عرف و اخلاق اسلامی بوده که توهین کننده به هر دلیل مرتکب این امر شده و مناسب است از آن مکان و بر روی همان صندلی و با استفاده از بلندگوی مجلس به اشتباه خویش اقرار و از وزیر امور خارجه عذرخواهی کند که این روش به صلاح و صواب نزدیک‌تر است و نگرانی مردم دلاور و شهید پرور خطه لرستان و عموم شهروندان بروجردی کاهش می‌یابد بویژه سرزمینی که مهد پرورش مراجع بزرگ جهان تشیع و فقها و علمای اندیشمند، استادان معروف و مشهور دانشگاه‌های بزرگ کشور، محققان توانا و شاعران زبردست و ایثارگران و آزادگان می‌باشد.

مدیرمسئول

پی نوشت‌ها:
1- روزنامه ایران، 9/7/94
2- روزنامه آرمان، 11/7/94
3- «نهج‌البلاغه»، ترجمه محمد دشتی، خطبه 206، صفحه 305
4- «جاذبه و دافعه علی(ع)»، شهید مطهری، صفحه 144
5- «صحیفه امام خمینی(ره)»، جلد 19، صفحه 153