هفته نامه آیینه یزد

هم‌اندیشی با فرهنگیان یزد و نقش آنان در انقلاب

به مناسبت فرا رسیدن ایام دهه فجر روز شنبه 16/11/95 نشست هم‌اندیشی فرهنگیان به مدت بیش از دو ساعت با حضور سید محمد میرمحمدی استاندار، دکتر محمدعلی طالبی معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی و عده‌ای از پیشکسوتان فرهنگی، مدیران کل آموزش‌وپرورش بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، مسئولان و مدیران ادارات آموزش‌وپرورش در تالار اندیشه استانداری برگزار گردید. حدود چهارده، پانزده نفر از حاضران نقطه‌ نظرات خود را بیان داشتند و ‌به خاطر توجه و عنایت بالاترین مقام ‌اجرایی استان به مسائل فرهنگیان و شرکت مستمر در جلسات شورای آموزش‌وپرورش که با اقدامات صورت گرفته در نهایت منجر به کسب رتبه اول آن شورا در کشور گردید و از این‌که یزد اولین استانی بوده که از طریق وزارت کشور پی‌گیر مطالبات فرهنگیان شده و نماینده عالی دولت در این استان با شرکت در جلسات متعدد نظرات و خواسته‌های به حق فرهنگیان را طی چند سال اخیر به دولتمردان منعکس نموده است سپاسگزاری و تشکر نمودند و ضمن سخنانی درباره وضعیت موجود نقطه نظرات خود را بیان داشتند و اکثر خواستار عنایت و توجه بیشتر دولت تدبیر و امید به وضع حقوق و معیشت فرهنگیان اعم از شاغل و بازنشسته شدند و خواهان اتخاذ روش‌هایی بودند تا مؤسسان مدارس غیردولتی که در ساختمان‌های استیجاری فعالیت آموزشی دارند بتوانند زمین‌هایی با کاربری آموزشی و با قیمت مناسب خریداری و مدرسه احداث نمایند ضمناً برای رسیدگی به امور مربوط به دانش‌آموزان و توجه خاص به آنها در جهت کاهش آسیب‌های اجتماعی تاکید وافر داشتند.
استاندار یزد در این نشست ضمن گرامی‌داشت سالروز پیروزی انقلاب اسلامی و تبریک ایام‌ا... دهه فجر نقش پیام‌رسانی فرهنگیان در پیروزی انقلاب را ارزشمند دانست و گفت: «سراسری شدن حرکات انقلابی نشان از بلوغ سیاسی مردم در قبال ظلم و ستم شاهنشاهی بود که فرهنگیان در ایجاد این بلوغ نقش مهمی داشتند. وی فرهنگیان را قشری کتاب دوست دانست که از طریق کتاب و رهبری مدبرانه حضرت امام خمینی(ره) نقش مؤثری در اتحاد مردم و پیروزی انقلاب بر عهده داشتند. رئیس شورای آموزش‌وپرورش استان با بیان اینکه ایام‌ا... دهه فجر ایامِ جشن مردم است، گفت: نظام و دولت برخاسته از رأی مردم است و این ایام بهترین دلیل برای یادآوری نقش‌ها و رسیدگی به امور آنان است. میرمحمدی با اشاره به نقش بانوان در حفظ، تحکیم، تداوم و پیاده‌کردن ارزش‌های انقلاب اسلامی، ادامه داد: نگاه به مسائل آموزش‌وپرورش باید براساس مبانی رشد و بالندگی باشد و نگاه دولت نیز به هزینه‌های آموزش‌وپرورش نوعی سرمایه‌گذاری است. وی در پاسخ به دغدغه‌های مطرح شده از سوی فرهنگیان، با بیان اینکه دغدغه‌های فرهنگیان استان به وزارت کشور منتقل شده است، از آنها خواستار شد: پیشنهادهای خود را منتقل کنند تا مشکلات مالی و کمبود نیروی انسانی فرهنگیان رفع شود. استاندار یزد فرهنگیان را هدایت‌گر، راهنما و دلسوز دانست و افزود: اعتراض فرهنگیان حاضر به دغدغه‌های معیشت‌ این قشر، اینگونه تفسیر می‌شود که آنها پیام‌رسان هستند و تلاش ما نیز انتقال پیام‌های آنها به مسئولان کشوری است. عالی‌ترین مقام اجرائی استان با اشاره به راه‌های انتقال پیام، تجمع را در شأن فرهنگیان ندانست و بیان کرد: هم‌اندیشی بهترین روش‌ برای طرح مسائل فرهنگیان به‌ویژه در خصوص مسائل مالی و تجهیزات و امکانات مدارس است. میرمحمدی امور دانش‌آموزان و توجه به ارتباطات آنها را از مهمترین دغدغه‌های دولت تدبیر و امید بیان کرد و گفت: نقش فرهنگیان برای شناساندن افراد مؤثر در رفع نواقص و مشکلات ارزشمند است. استاندار یزد در پایان سخنان خود با تأکید بر مشارکت و حضور حداکثری مردم در انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری و پنجمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، از فرهنگیان خواست برای رسیدن به اتحاد و انسجام ملّی، بلوغ فکری و سیاسی جامعه و معرفی افراد توانمند و دلسوز برای مدیریت کشور تلاش کنند.»(1)
نگارنده این سطور با تکریم در برابر ایثارگران و شهدای عظیم‌الشأن به عنوان عضوی کوچک از جامعه فرهنگیان در جلسه‌ای با این عظمت شرکت کرده بودم که بر شانه و سینه عده‌ای از حاضران نشان و مدال افتخارآمیز پدر و برادر و فرزند و خانواده شهید انقلاب اسلامی ایران می‌درخشید و هریک از حاضران نیز ده‌ها سال عمر خود را در امر تعلیم‌وتربیت دانش‌آموزان گذرانده بودند و آن‌گاه بر وزانت آن نشست افزوده گشت و نظرها را به خود جلب نمود که سید محمد میرمحمدی عالی‌ترین مقام اجرایی استان صندلی خود را به یکی از مدعوین واگذار کرد که هنگام معرفی همگان پی بردند آن میهمان بزرگوار پدر شهید و آزاده و جانباز و پیشکسوت فرهنگی است. در دقایقی که مصدع اوقات حاضران در آن نشست شدم با ذکر مطالب و خاطراتی پیرامون نقش فرهنگیان در پیروزی انقلاب به دو موضوع اشاره و نتیجه‌گیری شد که شایسته است دولتمردان در حل مشکلات عموم فرهنگیان کوشا باشند و خواسته‌های به حق معلمان را در حد امکان و توان برآورده نمایند و هرگاه روحانیت و مدیران و دارندگان تریبون‌های رسمی و معلمان و دانش‌آموزان و دانشجویان و دانشگاهیان همدلی و همراهی و تعامل بیشتری با یکدیگر داشته باشند موفقیت‌ها بیش از گذشته و روزافزون خواهد بود.
در سال‌های 56 و 57 «حرکت اعتراضی فرهنگیان، به راهپیمایی و تظاهرات محدود و منحصر نبود. «جامعه‌ معلمان یزد» برای مخالفت با رژیم از هر فرصتی استفاده می‌کرد. آنها که از مهر 1357 دست به اعتصاب زده بودند، طی تلگرافی به تهران اعلام داشتند مادامی‌که به خواسته‌های بحق آنان رسیدگی نشود دست از اعتصاب برنخواهند داشت. گرچه خواسته‌های معلمان، در ابتدا بیشتر به صورت مالی و اقتصادی مطرح شد... لیکن به سرعت صبغه‌ سیاسی به خود گرفت و تا تشکیل حکومت اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) پیشرفت. در اعلامیه‌ی جامعه‌‌ی معلمان یزد (14/8/1357) تقاضاهای زیر به چشم می‌خورد: 1-مبارزه و مقاومت مردم در برابر رژیم تا پیروزی نهایی، 2-محکوم کردن حوادث شهرهای ایران (فجایع کرمان، همدان، کرمانشاه، کردستان، آبادان و دانشگاه تهران)، 3-مجازات عاملان کشتارهای اخیر، 4-لغو حکومت نظامی و... مهم‌ترین اقدام فرهنگیان، که تحسین هر ناظر بی‌طرفی را برانگیخت، تحصن طولانی و شکننده‌ی آنها در اداره‌ی آموزش‌وپرورش یزد بود...»(2)
آن‌چه که در تاریخ انقلاب یزد ثبت و ضبط گردید و مدارک موجود و باقی‌مانده از ساواک منحله نیز نشانگر این است فرهنگیانی که در مسجد حظیره پایگاه مبارزان و انقلابیون یزدی تجمع می‌نمودند و با شهید محراب آیت‌ا... صدوقی رفت‌وآمد داشتند مدت‌ها قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران با رهبری ایشان آموزشگاه‌ها و آموزش‌وپرورش را اداره می‌کردند. شهید دکتر سیدرضا «پاک‌نژاد با حاج محمد صدوقی تماس گرفت و از قول (هوشنگ) مجلسی مدیرکل آموزش‌وپرورش درباره یکی از فرهنگیان صحبت نمود و گفت مجلسی اظهار داشته من زبانم بریده باد که بدون اجازه ایشان عملی انجام دهم بدون «حاجی آقا» هیچ‌کس را عوض نمی‌کنم و حتی نمایشگاه را امروز تعطیل کردم و هرچه معلم ورزش مرد در دبیرستان دخترانه بود برداشته‌ام، صدوقی تشکر کرد.»(3)
«چند نفر از مدیران و معاونان دبیرستان و (رضا سلطان‌زاده) رئیس آموزش‌وپرورش اردکان از سرسپردگان صدوقی بوده و توسط این‌گونه اشخاص مغز دانش‌آموزان را فاسد نموده و مطالبی به مغز آنان وارد می‌نمایندو در این مدت خودش و عوامل او افکار عمومی را مسموم ساخته و مردم عادی و جوانان بدون تجربه را آماده ساخته به طوریکه هر آن هر دستوری بدهد به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.»(4)
رضا سلطان زاده «در اجتماعی که روز پنجشنبه در سالن مدرسه‌ی شاهپور تفت از طرف فرهنگیان تشکیل شده بود پیرامون مسائل مملکت سخنرانی نموده و مخالفت خود را با وضعیت فعلی دولت ابراز داشت و در پایان قطعنامه‌ای که از طرف فرهنگیان صادر شده بود قرائت نمود. وی یکی از فرهنگیان منطقه می‌باشد که در مجالس و محافل به شدت سایرین را بر علیه دولت تحریم می‌نماید و یکی از طرفداران سرسخت خمینی(ره) می‌باشد. رئیس شهربانی اسبق اردکان طی گزارش‌های متعددی از جمله 58-67... 143-217 و... به تهران و یزد می‌نویسد: رئیس اداره از امکانات آموزش‌وپرورش (اردکان) استفاده نموده و در تکثیر اعلامیه‌های ضد دولتی و نوار اقدام می‌نماید و چنین افرادی باید از منطقه دور گردند و ادامه‌ حکومت او را به ضرر نسل جوان و شهربانی می‌داند... نامبرده در بافق ضمن سخنرانی، رژیم مملکت را به حکومت یزید تشبیه کرده و متذکر شده می‌خواهم چهره‌ها را نشان دهم که حکومت فعلی (حکومت طاغوتی ایران) می‌باشد. همچنین مشارالیه باعث تعطیل نمودن مدارس بافق شده است...».(5)
 دو نفر از محققان تاریخ انقلاب اسلامی در یزد با بررسی‌هایی که به عمل آورده‌اند این نکته مهم را متذکر شده‌اند که: «اگر بگوییم آموزش‌وپرورش و به طور کلی قشر فرهنگی یزد (معلم، استاد، دانشجو، دانش‌آموز و...) بیشترین خدمت را به انقلاب کرده و در ارتقا و پیشبرد و تقویت اهداف آن نقش ممتاز و برجسته‌ای داشته است، سخن بیهوده و گزافی نگفته‌ایم. شاید مهم‌ترین ویژگی این نهاد و اقشار مرتبط با آن، همراهی و پیوند نزدیک‌شان با روحانیت یزد بوده است. در واقع، روحانیت و فرهنگیان یزد هیچ مشکلی از جهت روش و خط‌مشی نداشتند و اگر هم پاره‌ای اختلافات پیدا شد مربوط به بعد از پیروزی انقلاب است. قبل از انقلاب کلیه‌ تصمیمات در مسجد حظیره و سالن دهم فروردین -یکی از مکان‌های تجمع جامعه معلمان- اتخاذ می‌شد و مجموعه‌ فرهنگیان در واقع مجری آن بودند...»(6)

مدیرمسئول

پی نوشتها:
1- استانداری یزد، 16/11/95
2- «انقلاب اسلامی در یزد»، دکتر محمد عابدی اردکانی، دکتر محمد حسن میرحسینی، جلد دوم، صفحه 237، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387
3- «یاران امام به روایت ساواک»، صفحه 408 کتاب مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات
4- صفحه 357 همان
5- «انقلاب اسلامی در یزد»، دکتر محمد عابدی اردکانی، دکتر محمد حسن میرحسینی، جلد دوم، صفحه 232-233، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387
6- همان، صفحه 231