هفته نامه آیینه یزد

طومارنویسی و عضویت هم‌وطن زردشتی در شورا

نگارنده این سطور حدود چهار سال قبل از ارسال نامه آیت‌ا... ابوالقاسم وافی نماینده مردم استان در مجلس خبرگان به مقامات نظارتی یزد که خواستار تجدیدنظر در صلاحیت سپنتا نیکنام عضو زرتشتی دوره چهارم و کاندیدای دوره پنجم شورای اسلامی شهر یزد شده بود در پاسخ حجت‌الاسلام محمد مهدی حرزاده عضو سومین دوره شورای شهر یزد که مطلبی با عنوانِ «به بهانه رأی آوردن غیرمسلمان در شورای اسلامی شهر یزد» در «دو هفته‌نامه جام یزد» به چاپ رسانده بود در سرمقاله شماره 327 مورخ 26/4/92 در این ستون تحت عنوان «عضویت یک شهروند غیرمسلمان در شورای اسلامی یزد و اما و اگرها!!» از جمله نوشت: «قابل ذکر است که اگر یک غیرمسلمان براساس ضوابط قانونی به نمایندگی مجلس شورای اسلامی انتخاب شد یا به عضویت شورای اسلامی شهر و روستا درآمد آیا می‌توان آن را مصداق «ولایت غیرمسلمان بر مسلمان دانست» که بر اساس قوانین مصوب، فرد مورد نظر در انتخابات مذکور شرکت کرده و رای لازم را کسب نموده است؟
مگر نه اینکه بارها اتفاق افتاده است که در مجلس شورای اسلامی هنگام رأی دادن به یک وزیر و یا بررسی یک طرح و یا لایحه با اختلاف یک رأی، وزیری بر کرسی وزارت جلوس نموده و یا خلع گردیده و قانونی تصویب یا رد شده است؟
حال اگر تنها یکی از نمایندگان غیرمسلمان مجلس رأی موافق یا مخالف به ابقاء یا استیضاح آن وزیر یا به عنوان مخالف یا موافق به طرح و لایحه پیشنهادی رأی داده باشد یا در صحن شورای اسلامی هر شهر و منطقه رأی مثبت یا منفی عضو غیرمسلمان شورا سبب قبول یا رد طرح و پیشنهاد و موضوعی شده باشد باید مطمئن بود که مغایرت یا عدم مغایرت مصوبات مجلس با شرع اسلام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران توسط اعضای شورای نگهبان تشخیص داده می‌شود و تصمیمات شوراها در ارتباط با امور خدماتی، ‌عمرانی، و رفاهی شهر و روستا باید در محدوده قوانین و برنامه‌های مصوب باشد و این تصمیمات طبق اصل یکصد و پنجم قانون اساسی نباید مخالف موازین اسلامی و قوانین کشور باشد. آیا باز هم در این زمینه‌ها «ولایت غیرمسلمان بر مسلمان » مطرح می‌باشد؟...»(1)
مدیرمسئول آیینه یزد بنابه وظیفه روزنامه‌نگاری در سرمقاله شماره 501 مورخ 23/1/96 با عنوان «بررسی صلاحیت تمام کاندیداها باید برابر با قانون باشد» آورده است: «اخیراً در بعضی از مجامع سیاسی و فرهنگی شنیده می‌شود یکی از افرادی که سابقه چندین ساله خدمت در قوه مقننه دارد طی نامه‌ای خطاب به یکی از نمایندگان استان یزد با اشاره به سخنان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران امام خمینی قدس‌ا... نفسه الزکیه موضوع تأیید صلاحیت افراد غیرمسلمان (پیرو ادیان رسمی مندرج در قانون اساسی) را برای عضویت در شورای اسلامی شهر یزد مورد تردید و تشکیک قرار داده است و عده‌ای هم با تمسک به این نامه که احیاناً در سال‌های گذشته نیز با این امر مخالف بوده‌اند در مجالس و محافل علیه حضور غیرمسلمانان سخنانی ایراد و بیشتر موضوع را سیاسی قلمداد کرده‌اند. چند پرسش در این ستون مطرح می‌گردد که مدیران و مسئولان ذی‌ربط باید پاسخگو باشند. آیا نمایندگان شهرهایی چون یزد و کرمان و... در 38 سال اخیر در این باره طرح و پیشنهادی برای اصلاح قانون شوراهای اسلامی شهر و روستا به‌ویژه در چهار دوره اخیر داده‌اند؟ آیا می‌توان از نماینده مجلس خواستار رد صلاحیت شهروند غیرمسلمان شد؟ آیا نهادهای چهارگانه یا مراجع قانونی برگزارکننده انتخابات که در دوره گذشته اجازه ورود در عرصه انتخابات را به داوطلب زردشتی داده‌اند در این دوره می‌توانند به صرف اظهارنظر مقام یا مسئولی که بالطبع حق قانونگذاری ندارد و فرد مورد نظر هم اگر محکومیتی نداشته یا مرتکب خلافی نشده عدم صلاحیت وی را اعلام کنند؟ آیا اگر همانند دوره گذشته غیرمسلمانی خود را به مردم شهر عرضه نمود و درخواست این را داشت که مردم به او رای بدهند تکلیف رای‌دهندگان چه خواهد بود و آیا حداقل بهتر نبود مقامات روحانی و مدیران اجرایی و آنان که دستی در امور حقوقی دارند قبلاً پیشنهادی در این زمینه به مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی می‌دادند تا موضوع را بررسی و برای اصلاح اقدام قانونی به‌عمل آورند؟»(2)
گرچه طرح اسفندیار اختیاری نماینده زردشتیان در مجلس شورای اسلامی با اکثریت قاطع 150 رأی موافق در برابر 23 رأی مخالف تصویب شد اما شورای نگهبان آن را رد کرد. نمایندگان مجلس دوبار بر مصوبه خود در این زمینه اصرار ورزیدند تا سرانجام اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام تأیید نمودند همه اقلیت‌های دینی در تمام دوره‌ها می‌توانند در شوراها عضویت داشته باشند و با تصویب تبصره‌ای راه برای ادامه عضویت سپنتا نیکنام بعد از این همه هزینه‌های مادی و معنوی که ملت ایران پرداخت نمود هموار گردید. لازم است از اعضای محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام سپاسگزاری و قدردانی نمود که با مصوبه خود مجدداً حضور اقلیت‌ها در شوراهای اسلامی شهر و روستا را ممکن ساختند اما ای کاش توسط عده‌ای از جمله بعضی از مقامات روحانی چنین اقدامی صورت نمی‌گرفت و برای مخالفان نظام خوراک تبلیغاتی آماده نمی‌شد. شاید اگر سازمان‌ها و نهادهایی میلیاردها دلار هزینه می‌نمودند نمی‌توانستند این‌گونه علیه مردم این مرزوبوم زمینه‌های تبلیغ فراهم نمایند و مخالفان نظام و ملّت بتوانند بگویند در ایران زمین هموطنان ارمنی، مسیحی، یهودی و زردشتی از حقوق شهروندی محروم شده‌اند. گرچه یکی از کاندیداهای راه نیافته به شورای شهر یزد شاکی حضور سپنتا نیکنام در شورای شهر یزد بوده اما آن‌گونه که گذشت بنابه دلایل زیر نگارنده نیز معتقد است زمینه این امر را دیگران فراهم نموده‌اند از جمله وقتی رئیس شورای اسلامی شهر یزد در دوره چهارم در ساختمان جدیدالاحداث شورای شهر دست به تخریب چند نقش برجسته مربوط به زردشتیان زد و عکس و فیلم وی در رسانه‌ها و سایت‌ها منتشر شد مناسب می‌داند به مواردی دیگر از گفته‌های مخالفان حضور هموطن زردشتی در شورای شهر اشاره نماید. آیت‌ا... احمد جنتی در تاریخ 26/1/96 به روزنامه رسمی کشور نوشت با استناد به سخنان امام خمینی(ره) عضویت اقلیت‌های دینی در شوراها مغایر شرع اسلام می‌باشد.
امام جمعه محمدآباد یزد در رابطه با عضو زرتشتی شورای شهر یزد و با اشاره به حکم تعلیق وی می‌گوید: «...این مشکل باید در فروردین ماه امسال (سال96) تعیین تکلیف می‌شد و در حالی که به متولیان انتخابات تذکر داده شد و در خفا و علنی به آنها گفته شد که انتخابات شورای شهر با این وضعیت خلاف مبنا و قانون است اما کسی به آن توجه نکرد و الان باید در مقابل آرای مردم پاسخگو باشند. کسانی که در فروردین ماه امسال برایشان روشن شد که اقلیت‌های دینی با تمام احترامی که برایشان قائل هستیم در شهری که اکثریت مطلق آن مسلمان هستند نمی‌توانند به عنوان عضو شورای شهر حضور داشته باشند و به آنها این موضوع ابلاغ شد اما اصرار ورزیدند و سیاسی کاری و اظهار سلیقه شخصی کردند و بعد از آن که قانون رسما به آنها ابلاغ شد با تأنی و مقاومت در مقابل قانون، آن را ابلاغ کردند باید اکنون پاسخگوی این وضعیت باشند...»(3)
آیت‌ا... سید محمدرضا مدرسی امام‌جمعه موقت یزد در خطبه‌های آیین عبادی سیاسی نمازجمعه یزد «...با اشاره به اصل 57 قانون اساسی مبنی فعالیت مستقل قوای سه‌گانه از دخالت‌های بی‌جای برخی افراد وابسته به قوه‌ی مقننه در امور قوه مجریه انتقاد کرد و افزود: بعضی خود را هم قانون اساسی می‌دانند، هم مفسر و مجری قانون،‌ هم درباره احکام قضایی اظهارنظر می‌کنند و در همه امور خود را متخصص می‌دانند و اجازه دخالت در هر موضوعی را به خود می‌دهند. آیت‌ا... مدرسی تأکید کرد اگر موضوعی از نظر شورای نگهبان مخالف شریعت و قانون تشخیص داده شد یا قانونی در مجلس تصویب شد و به تایید شورای نگهبان رسید و یا حکمی از سوی قاضی صادر شد همه باید پیرو آن باشند...»(4)
قبل از اعلام مصوبه مجمع تشخیص مصلحت عده‌ای از نمازگزاران جمعه یزد طوماری خطاب به مجمع تشخیص مصلحت در رابطه با «نیکنام» نوشته و درخواست نموده‌اند که آن مجمع محترم «بدون تأثر از اقاویل باطل و مواضع خلاف شرع و اهواء احزاب و گروه‌ها با رأی قاطع خود به حکم صریح خداوند عمل و مومنان دارالعباده و سایر مناطق کشور را در برابر کسانی که به ارزش‌های الهی پایبندی ندارند سرافکنده نکند و مانع سیطره کفار بر امور مسلمین گردد...»(5)
آیینه یزد به صاحبان تریبون‌های رسمی بویژه کسانی که مخالفت خود را با عضویت هم‌وطن زردشتی در شورای اسلامی شهر در خطبه‌های نمازجمعه و یا جلسات و مجامع اعلام نموده‌اند و به نحوی محرک و مشوق و حامی شاکی سپنتا نیکنام بوده‌اند پیشنهاد می‌نماید به مردم توضیح دهند: اولاً این موضوع هیچ ارتباطی به تسلط کفار بر مسلمین ندارد ملت در این زمینه تاکنون هزینه‌های زیادی را پرداخت نموده و مناسب است عده‌ای با عملکردشان بیش از این مشکلات را افزایش ندهند،‌ ثانیاً همگان اعم از مخالف یا موافق تابع قانون مصوب باشند، ضمناً ایرانیان قرن‌ها است که در کنار یکدیگر در این سرزمین با هر مذهب و نژاد و قوم و قبیله و زبان باصفا و صمیمیت و همدلی زندگی کرده‌اند و مردم دارالعباده به خوبی می‌دانند که عده‌ای از بازرگانان سرشناس، علما، واعظان، مجتهدان در بازار و کوچه و محل، کسب و کار و زندگی می‌کردند و می‌کنند و در همسایگی آنان دیگر هموطنان اقلیت‌های مذهبی ساکن می‌باشند‌ و به یقین حضور یک یا چند زردشتی و یهودی و ارمنی در مجلس شورای اسلامی و شورای شهر و روستا به معنا و مفهوم تسلط کافران بر اموال و مقدرات مومنین نمی‌باشد. مهم این‌که چرا مسئولان ذی‌صلاح نمی‌توانند روبروی درهای ورودی جایگاه نمازجمعه یزد جلوی هتاکی‌های فرد یا افرادی را بگیرند که راحت‌تر از آب خوردن به دیگران تهمت می‌زنند، توهین می‌نمایند، ‌تندروی می‌کنند و قداست آن جایگاه را زیر سؤال می‌برند و هیچ‌کس متعرض این حرمت‌شکنی‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی و قانون‌گریزی‌ها نیست!

مدیرمسئول

پی نوشتها:
1- سرمقاله آیینه یزد، شماره 327، 26/4/92
2- همان، شماره 501، 23/1/96
3- جمعه نامه، شماره 26، 28/7/96
4- همان، شماره 23، 21/7/96
5- سایت یزدفردا، ‌29/4/97