هفته نامه آیینه یزد

سانسور «شعار در صف اول»

دوست معلم کرمانی‌الاصل زبان‌دراز می‌گفت: مرحوم والده‌اش وقتی در نماز جمعه در جواب تکبیر به شعار «مرگ بر منافقین» می‌رسید آن را نمی‌گفت. یکی پرسیده بود چرا «مرگ بر منافق» را نمی‌گویی؟ جواب داده بود: به خاطر فرزندم!! چون نمی‌خواهم به یکی از پسرهایم که خود را در صف مسئولان در صف اول جا زده و ظاهر و زبانش با دل و باطنش فرق دارد آسیبی وارد شود... من این هفته که با دقت به فیلم نماز جمعه نگاه می‌کردم بعضی از حضار (نشسته در صف اول) را دیدم دقیقا یاد این خاطره والده دوستم افتادم خدا کند این‌گونه نباشد که با شعار مرگ بر آمریکا و یا مرگ بر انگلیس و بعضی هم تا به شعار مرگ بر منافقین می‌رسیدند براساس خودشناسی که دارند شعار مذکور را زیر سیبیلی رد می‌کنند شاید این یواش شعار دادن علتش این بود که دل یا مال یا فرزندشان درگرو باشد!؟ آخه بعضی‌ها فرزند و مالشان آن طرف است اما به عرض برسانم زبان‌دراززاده معتقد است بلند شعار دادن در شان بعضی از مدیران نیست. راستی! یادم رفت بگویم مدتهاست شعار (مرگ بر روسیه) از طومار طویل شعارها حذف شده چون گفته می‌شود در راستای تشنج‌زدایی است یا ضربه نخوردن به دوستی از نوع خاله خرسه‌ای باشد فعلا همان (نه غربی) را عشق است. خدا رحمت کند والده دوست کرمانی‌ام، برای شادی روحش صلوات ختم کنید.

زبان‌دراز

زبان‌دراز و ماجرای قرص خواب‌آور

زبان‌دراز که خیری از روز و بیداری و اندیشه ندیده به توصیه جهاندیدگان و به لج دنیاخورندگان چند قرص خواب‌آور خورد و برای احتیاط پا به قبله کرد و خوابید تا به قول دوستان:
قرص خواب کردی اثر این بار زود / توی خواب، بودم رییس هرکه بود
جمله بودند طالب مرگم زحق / نعره‌ی اهل حرم، خوابم در ربود
ناگهان خود را مسئول صدور حکم محکومان پرونده‌های تحقیق و تفحص مجلس که در حال خاک خوردن هستند دیدم، لذا فوراً عده‌ای از مقصران را پس از عودت مال به بیت‌المال برای آباد کردن کویر، گروهی را هم بیل و کلنگ به دست راهی سرچشمه‌های خشکیده آب‌ها برای احیای چشمه‌ها و قنات‌ها روانه کردم و به حامیان بلندگودارشان همراه با سانسورچی‌ها که مانع شفاف‌سازی بودند یک بلندگو دستی دادم تا تبعیدیان را به کار بیشتر وادار نموده و آماده توبه و زهد نمایند. بعد سراغ آنانکه دهان می‌بوییدند که نکند از مهر و هنر و تاریخ گفته باشی و مدیران دولتی و وکلای ادوار مجالس قبل که در کار و نظارت قصور کرده بودند رفتم و مرتباً در حال صدور حکم بودم که عیالات مربوطه حقیر را با شبیه‌سازی زلزله چند ریشتری بیدار کرد و گفت: زبان‌دراز دوباره خواب دیدی؟ بچه‌ها در انتظار نان سنگک داغ و عدسی هستند، خیر باشد!!

زبان‌دراز

پندی از کتاب‌های درسی قدیم

هم سن و سال‌های حقیر فقیر سراپا تقصیر موصوف به زبان‌دراز کبیر! حتما اگر مانند بنده دچار آلزایمر صغیر نشده باشند به یاد می‌آورند که در کتاب درسی سوم دبستان شعری حاوی پند و اندرز بود که اگر حافظه یاری کند شاعر اینطور سروده بود:
گفت مادر (حسن) روزی
که بترس و کنار (استخر) نرو
رفت و افتاد در استخر
آقاجان حرف مادرت بشنو!
ببخشید شعر شاعر را خراب کردم عرض نمودم سن که به پنجاه رسید برحافظه اثر می‌گذارد. البته در بیت آخر به حسن توصیه کرده که اگر حرف بزرگترها! خصوصا برادران! را بشنود استخر خطری ندارد برود اما حرف نشنوی حسن خطر دارد. خوشبختانه حسن مورد نظر! مرد معتدل! و حرف شنوی شده و فقط شاعر تهدیدی پندآموز کرده است. لذا خیالتان راحت باشد ببخشید. عیال که خدا را شکر به خاطر پرستاری خوب بنده حافظه‌شان را مثل قدرت و سرعت زبانشان حفظ کرده‌اند با آرنج به پهلوی بنده زدند و تصحیح نمودند و گفتند: در اصل مخاطب شاعر پسر بوده نه آقا، اسمش هم علی بوده نه حسن، آنجا هم که افتاده حوض بوده نه استخر! با پوزش حالا کسی هست که شکل درست شعر مذکور را به یاد داشته باشد!؟ لطفاً به منظور رفع شبهه برای دفتر آیینه بفرستد و یک عدد «آیینه» از سلطان‌الآیینه جایزه بگیرد! خوب درستش کردم؟! نه!

زبان‌دراز

تفاهم خزری و خان عمو

همین چند سال پیش در بحبوحه‌ی تفاهم‌نامه برجام بود که خان عموی دلواپس با هر خبری که مردم را شاد می‌کرد ایشان برعکس مثل اسپند روی آتش به هوا می‌پرید و می‌گفت ای نوادگان قجر! بشکند قلم و دستی که دوباره قرارداد ننگین ترکمچنای2 را امضا کند و هنگامی که قرارداد امضا شد و وزیر خارجه از وین برمی‌گشت یک بلیط رفت و برگشت هواپیما خرید و با یک لنگه کفش «زاپاس» به تهران رفت که در ثواب کفش پراکنی بی‌نصیب نماند و تا دیروز هم به هرچه برجامی است لعنت می‌فرستد و بتن‌ریزان را نفرین می‌کند اما روزی که تفاهم‌نامه کنوانسیون خزر امضا شد فرمودند: به خاطر یک استکان آب شور خزر که اوقات شیرین تزاریان و پوتین را تلخ نمی‌کنیم شاید برای تقدیر از جناب ظریف قهرمان دیپلماتیک بروم تهران به کوری چشم «ترامپ» و مبارزه با استکبار جهانی خزر چنین اقدامی لازم و ضروری است این دفعه دایی جان اصلاح‌طلب با عصبانیت گفت: اگر به خاطر خال روی پوتین می‌بخشی از مال خودت ببخش آن هم سر و تن جان را (نه چون حافظ که می‌بخشد سمرقند و بخارارا).

زبان‌دراز

منع به کارگیری بازنشستگان!!

آمیرزمندلی از بازنشستگان عزیز، پدر در پدر ساکن محله زبان‌دراز است. دیروز عصر با افسردگی می‌گفت اذان صبح هنوز خروس بی‌بی قمر نخوانده بود که با فشار نوک انگشت شصت پای بانو به ناحیه پهلو از خواب پریدم با «پانتومیم» فرمودند: پاشو! نان خشخاشی داغ و عدسی بخر البته از آن طرف شهر و از مغازه‌ای که همشیره‌شان فرموده‌اند (کلاس! دارد) حتما زیر تابلو سلفی هم بگیر ضمناً غرغر هم ندارد، زود برگرد خلاصه آفتاب نزده رفتم و برگشتم. القصه اولین فرمان با شستن ظرف تمام شد ولی آخرین چکه ظروف شسته شده در حال چکیدن بود که بانو با سر انگشت اشاره یادآور شدند که جاروبرقی منتظر توست، و بعد هم لیست خرید... براساس همان تفاهم قبلی و البته هنوز ساعت نه صبح نشده انجام دادم. همین که رفتم روی کاناپه بنشینم تا کمی خنک شده و آبی بنوشم با گوشه ابرو به یخچال و قرار گرفتن لیست خریدها در جای خود و قرار دادن و با آن لنگه ابرو فرمان گذاشتن دیک غذا بر اجاق صادر فرمودند که دیگر تحمل و تفاهمی نماند. مهربانانه صفحه اول روزنامه و تیتر بزرگ «قانون منع به کارگیری بازنشستگان» را نشانشان دادم و گفتم: بانو! به کارگرفتن بازنشستگان منع قانونی دارد قانونگذار ما را معاف کرده چطور شما ما را به بیگاری گرفتی!؟ که ناگهان اخم فرموده و بدون جواب به ته‌تغاری که تازه از خواب بیدار شده بود فرمان دادند: زنگ مامان بزرگ بزن بگو با دایی جان آماده باشند میرزامندلی را می‌فرستم دنبالشان بعدش هم زنگ خاله‌جون بزن بگو مامان‌جون و دایی اینجا هستند آخر هفته‌ای کنار هم باشیم خوش می‌گذرد من که از نوع جواب بانو ناامید شده بودم متوجه خطا و اعتراضی که کرده بودم شدم و گفتم: بانو فهمیدم غلط کردم آرامش مامان و همشیره را به هم نزن. الان متوجه شدم قانون منع به کارگیری بازنشستگان چندین و چند طبقه و دسته و نفر را استثنا کرده‌ و این استثنایی‌ها می‌توانند تا آخر عمر پست‌ها را اشغال کرده حتی وصیت کنند که پست مطلوب مذکور در خاندان آنها به ارث برسد من هم از گذشته‌های دور یعنی بعد از متاهل شدن از این قانون استثنا شده‌ام!!

زبان‌دراز

توجیهات خان عموی دلواپس

خان عمو دستور داده بودند اصحاب و اذناب سه بعدازظهر در جلسه (توجیهی-تقویتی) شرکت کنند پس از اینکه غلومی چندبار آمد و رفت و شرایط را آماده دید، خان عمو وارد شدند و زیر کولر گازی که مخصوص صندلی ایشان بود نشستند از سنگینی معده آروغی زدند هنوز بوی کبابی که چند لحظه پیش میل فرمودند به مشام دیگران می‌رسید سبیلشان هم چرب چرب از روغن اعلای حیوانی، اول مثل همیشه چندتا جمله درباره فتنه‌گران گفتند، با این تفاوت که این دفعه براندازان را هم اضافه کردند. قلی و مندلی که از گرسنگی و خستگی چرت می‌زدند با شعار تایید اصحاب و اذناب از جا پریدند سپس خان عمو با آرامش و لبخندی «آشیخ حسن‌وار» گفتند: الهی تیر غیب بخورد به شکم‌هایی که پایین می‌افتد و صاحبانش اعتراض می‌کنند. ای برادران عزیز بدانید تحمل گرما و گرسنگی و تشنگی نشانه مردانگی و مقاومت است مجدداً از شدت فشار گلو سرفه‌ای فرمودند که غلومی بلافاصله کاسه سفالی پر از آب یخ و سکنجبین گذاشت کنار دست حاجی عموی دلواپسمان! ایشان هم با انگشت اشاره یخ‌ها را چرخاندند و نوشیدند و گفتند: الهی شکر و یک آروغ هم بالاش زدند و سپس گفتند! عزیزانم به کوری چشم غرب و شرق همه چی آرومه. ما چقدر خوشبختیم، نگران نباشید گرانی هم نیست. اینها همش تبلیغات مخالفان است بروید محکم بایستید. قلی که ضعف کرده و بی‌حال شده بود، یواشکی گفت: حاجی جان فدای قدتان، خوب حال گرسنگان و تشنگان را فهمیدی نگران هم نیستیم! چشم! شما بفرمایید استراحت بعد از غذا مستحب است ما می‌رویم مقاومت! مرخص می‌فرمایید!!

زبان‌دراز

همش زیر سر آمریکاست

حاجی خان عمو با بادبزن بافقی در حالی که با عرقگیر وسط اتاق نشسته بودند از شاگردشان «غلومی» پرسیدند آفتابه آب دارد؟ شاید آب هم قطع شده بود که من وارد اتاق شدم و سلام کردم. خان عمو در حالی که خود را باد می‌زدند دنباله جواب سلام گفتند: خدا لعنت کند آمریکا و این اسرائیلی‌های ابر دزد را چون کمبود آب و برق هم زیر سر آنهاست که پسر عمو زنگ زد و گفت: پول بفرستند، چون دلار و سکه مجدداً گران شده که دوباره با افزودن انگلیس به آن دوتا اضافه کردند و ببین لعنتی‌ها بدجوری نفوذ کرده و زلزله اقتصادی درست کرده‌اند. خوشبختانه برق وصل شد و از تب فحش دادن خان عمو کاسته شد. در این حال نوه خان عمو جلو جلو مادرش می‌دوید و خودش را به سینی چای زد و چند استکان چای به دامن خان عمو!! ریخت که فریاد سوزناک ایشان بلند شد. بی‌بی عمو که بیش از همه نگران سلامت بخصوص میزان شدت و آسیب سوختگی وارده به خان عمو بودند باز امریکا و فضای مجازی را نفرین کردند که روی ادب بچه‌ها اثر گذاشته‌اند غلومی شاگرد کودن پخمه‌شان که گیج شده بود گفت همان‌گونه که خان عمو می‌گویند از عضو سوخته تا ارز و سکه و باران و کمبود آب و برق گرانی چغندر و سبزی خوردن هم زیر سر آمریکاست...
ببخشید رفتم یخ و پماد سوختگی برای خان عمو بیاورم تا هرچه زودتر معالجه بشوند بقیه‌اش را بعداً می‌گویم.

زبان‌دراز

هیاهوی «میرزا جعفر حلاج»

آن قدیم قدیم‌ها در محله قدیمی میدانشاه یزد «میرزا جعفر حلاج» با ده سر عائله در همسایگی ما زندگی می‌کرد گاهی وقت‌ها شب که به خانه برمی‌گشت با یکی از مغازه‌داران یا همسایه‌ها و یا عیال مربوطه یک جدال لفظی پر هیاهویی راه می‌انداخت که همگان چند ساعتی ساکت می‌شدند. یک روز از «بی‌بی‌قمر» همسایه پرسیدم در این جاروجنجالی که میرزا راه انداخته شما چرا لبخند می‌زنی؟ گفت: هر روزی که آقاجعفر لحافدوز کسب و کار و درآمدی نداشته و دست خالی به خانه می‌آید نمی‌تواند جواب وعده وعیدهایی که صبح به همسر و فرزندانش داده یا پول طلب نسیه‌هایش به مغازه‌داران را بدهد یا بچه‌ها شیطانی کرده و شیشه یکی از همسایه‌ها را شکسته‌اند برای اینکه (جوابگو) نباشد معمولاً دعوای لفظی راه می‌اندازد نگران نباش این سروصداها برای مصرف داخل محله یا خانه است برو ننه جان برو خانه‌تان!
خوانندگان عزیز فقط نقل خاطره بود به فردی یا سخنرانی کسی و یا به مطلبی مثل اظهارنظر بعضی از دولتمردان ربط ندهید.

زبان‌دراز

سلطان از نوع وطنی!!

دوران جوانی یادش بخیر که سلطان فلان و بهمان نداشتیم، اختلاس‌گرها و مفسدان خجالتی بودند، معدود و محدود اگر به یکی می‌گفتی: اختلاس کرده‌ای! از خجالت عرق شرم بر پیشانی‌اش می‌نشست. در یکی از آن روزها در همین بندرعباس، یک کامیون شمش طلا گرفتند فردا صبح همون و همان‌ها گفتند آهن قراضه بوده زیر نورخورشید برق می‌زده است و البته همه همون‌ها هم توبه کردند و اعتراف به اشتباه. کمی که سن‌مان بالا رفت گفتند: سلطان شکر داریم به بزرگی کله قند، اول که همه هیس، پیس می‌گفتند که اسمش نبرید تا اینکه سلطان را گرفتند و گفتند سلطان شکر این بود نه آن ولی شکر نداشته است و البته همه همون‌ها که گفتند و گرفتند به مکافات عمل شایعه پراکنی گرفتار شدند بعد پیرتر که شدیم سلطان آهن و فولاد و بعد سلطان چای و برنج و زعفران و پسته و... تا سلطان سکه که گفتند با اعوان و انصارش با دوتن سکه دستگیر شدند حالا شایع شده سکه نداشتند و چند تا دو ریالی و پنج ریالی یادگاری تلفن عمومی در انبارش بوده که عده‌ای رفتند و گرفتند اگر شک دارید که راست می‌گویند یا دروغ بروید و پیدا کنید. ما هم (سلطان‌ آیینه) داریم بیایید بگردید در جیب‌های کت و لباسش و اتاق کار و دفترش نه تنها چیزی بدرد بخور بلکه یک آینه هم وجود ندارد شاید تو کشوی مخفی میز فلزیش باشد آن هم صبر کنید صحنه که خالی از سلطان شد جستجو و کشف می‌کنم و عرض خواهم کرد.

زبان‌دراز

سکه‌ها و ارزهایی که به بنگاله می‌رود

چون می‌دانم از اوضاع اقتصاد و سیاست خسته شدید داستانی از کشور هندوستان نقل می‌کنم که به هیچ‌کس و هیج‌جا برنخورد. روزی روزگاری در روستایی در هند ثروتمند و پولداری به اهالی روستا اعلام کرد که هرکس میمونی زنده شکار کرده بیاورد 20 روپیه حق‌الزحمه می‌دهم روستایی‌ها هم که دیدند اطرافشان پر است از میمون، به جنگل رفتند و شروع به گرفتن میمون‌ها کردند. ارباب هم هزارها میمون به قیمت 20 روپیه از آنها خرید، ولی با کم شدن تعداد میمون‌ها روستایی‌ها دست از تلاش کشیدند. به همین خاطر آن مرد زرنگ این‌بار پیشنهاد داد برای هر میمون به آنها 40 روپیه خواهد پرداخت و با این شرایط روستایی‌ها فعالیتشان را از سر گرفتند. پس از مدتی میمون‌ها هم کمتر و کمتر شدند، تا سرانجام روستاییان دست از کار کشیدند و برای کشاورزی سراغ کشتزارهای خود رفتند... این‌بار پیشنهاد به 50 روپیه رسید و... در نتیجه تعداد میمون‌ها آنقدر کم شد که به سختی می‌شد میمونی برای گرفتن پیدا کرد. این‌بار حاج آقا ادعا کرد که به ازای خرید هر میمون 70 روپیه خواهد داد، ولی چون برای کاری باید به شهر می‌رفت، کارها را به شاگردش محول کرد تا از طرف او میمون‌ها را بخرد. در نبود ارباب، شاگرد به روستایی‌ها گفت: این همه میمون در قفس وجود دارد! (خیالتان راحت!، نگران نباشید!!) من آنها را به 60 روپیه به شما خواهم فروخت تا شما پس از بازگشت رئیس ده آنها را به 70 روپیه به او بفروشید... روستایی‌ها که وسوسه شده بودند پول‌هایشان را روی هم گذاشتند و تمام میمون‌ها را خریدند. البته از آن به بعد دیگر کسی نه ارباب را دید و نه شاگردش را... و تنها روستایی‌ها ماندند و یک دنیا میمون...
از جهت محکم کاری گفته باشم این داستان هیچ ربطی به داستان امروز بانک مرکزی برای پیش فروش سکه طلا و ارز و این‌جور چیزها ندارد. فردا کسی (چغولی! ما) نکند به قول معروف (نباریده‌اش باریده) بروم تو این سایت ببینم میمون ببخشید سکه دوباره پیش فروش می‌کنند یا نه؟

زبان‌دراز