هفته نامه آیینه یزد

شاید باران بزند حصر آتش شکند

نوحه هیئت عزاداری امامزاده جعفر یزد
تاسوعای سال 1396

شاید باران بزند حصر آتش شکند
خشم طوفان ببرد ظلمت دنیا را
بر دارها قامت روز، بیدادگر زنده هنوز
بردار ای باده فروز، رایت الا را
خورشید شد سایه‌نشین
کفتار بر منبر دین
لرزاند بیداد یزید
عرش معلا را
اسلام غارت شده است
با کفر بیعت شده است
غفلت عادت شده است
دیده‌ی بینا را
روز و شب‌ها گذرد ظلم از حد می‌گذرد
مشکی باید بخرد حرمت دریا را
رودی خشکیده دهن، دستی افتاده ز تن
چشم خون مینگرد همت سقا را
بزم بوزینه چراست
خورشید بر نیزه چراست
تقدیر اینگونه چراست
عترت طاها را
آزادی زنده به گور
بیداری سهم قبور
سر داد سر کنج تنور
قصه‌ی یحیی را
فصل مهمان‌کشی است
تا هست باورکشی است
فهمی کو تا بدرد پرده‌ی رویا را
حبس است در سینه نفس
تنگ است دنیای قفس
آزاد خواه از همه‌کس دولت فردا را
دنیا، دنیای بلا بزم تزویر و ریا
دیریست با دست قضا زاده ستم‌ها را
این کیست بر نیزه سرش
خاک صحرا کفنش
وز چیست عریان بدنش
خوانده به حق ما را
تا چند در بی‌خبری
سازیم شب را سپری
باشد آید سحری
شام غم‌افزا را
روز دلدادگی است
شور آزادگی است
حرف از مردانگی است عاشق شیدا را
صبح صادق بدمد
هوش از سرها بپرد
بر تیغ‌ها می‌سپرد وارث شورا را

شاعر: مهدی قدکی مالمیری

قرار دل‌ها

بیا که باغ دلت بوی نو بهار دهد
کلام روح نوازت به دل، قرار دهد
بهار در قَدَمت، سر گذارد از خِجلت
و برگ برگِ سمن، بوی انتظار دهد
ز سوی مشرق کوی و لا طلوع نما
که بهر روی تو خورشید را نثار دهد
تو کیستی که نگاهت به چشم خسته‌دلان
فروغ بخشد و انوار بی‌شمار دهد
تو آن گلی که صفابخش روزگارانی
نسیم نام تو امّید را به بار دهد
نگاه گرم تو دل را سرور می‌بخشد
به جان خسته‌ی دل‌دادگان قرار دهد
تو آن یگانه‌ی شور آفرین دورانی
که یاد روی تو شوری به روزگار دهد
زمان به پای تو بوسه زند پی تکریم
و بحر بهرِ تو موجی به هر کنار دهد

محمدرضا دژآباد

از داغ تو شد شکسته پشت خورشید

چو کهنه جامه را بدرید خورشید
به بام آسمان جوشید خورشید
برهنه سر برآمد مَه ز کهسار
چو بر بالای نیزه دید خورشید

چو هَل مِن ناصِرش بشنود خورشید
ز خجلت سر به خاک، آلود خورشید
در آن دشت بلا خیز ای دریغا
برهنه تن فتاده بود، خورشید

کنار علقمه دل خسته آمد
کمر از داغ او بشکسته آمد
کنار اکبر و بالین عبّاس
شه لب تشنگان بنشسته آمد

به سوی کربلا، آگاه آمد
دلش پر غم ولی دلخواه آمد
چو بوسه زد گلویش را تو گفتی
کنار آفتابی، ماه آمد

سالار حرم ز جای برخیز و ببین
افتاده علم ز جای برخیز و ببین
از داغ تو شد شکسته پشت خورشید
دریای کرم ز جای برخیز و ببین

لب‌های تو تشنه بود و مادر بی‌شیر
یک جرعه‌ی آب بس بُود کودک و پیر
من در عجبم چه پست حیوانی بود!
آن سنگ دلی که زد به حلقومت تیر
 
« محمدرضا دژآباد »

آه چه دیدم که دو چشمم مباد

میرزا صادق تفرشی شاعر دوره نادری
در قطعه‌ای زیبا وقایع بعد از عاشورا را به نظم کشیده است

نادره پیری ز عرب هوشمند             گفت به عبدالملک از روی پند
زیر همین قبه و این بارگاه               روی همین مسند و این تکیه‌گاه
بودم و دیدم بر ابن زیاد                    آه چه دیدم که دو چشمم مباد
تازه سری چون سپر آسمان           طلعت خورشید، ز رویش نهان
بود سر عترت آل رسول                  گشت از این غم دل زهرا ملول
 از پی چندی سر آن خیره ‌سر         بُد بَرِ مختار به روی سپر
بعد که مصعب سر و سردار شد      دستخوش وی سر مختار شد
این سر مصعب به تماشای کار        تا چه کند با تو دگر روزگار
 نَه فلک از گردش خود سیر شد       نه خُمِ این چرخ سرازیر شد
مات همینم که در این بند و بست     این چه طلسمی است که نتوان شکست

توضیح:
نگارنده در سال‌های 1339 تا 1347 در مدارس چند روستای ورامین تدریس می‌کرد و در آن سالها در دوره سیکل دوم دوم متوسطه و بعد در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران در رشته زبان و ادبیات عرب تحصیل می‌نمود.
 روزی در کلاس درس ادبیات فارسی، استاد دانشمند و فرزانه و بزرگوار شادروان دکتر سیدجعفر شهیدی از «روایت انتقام» و داستان یکی از مشایخ کوفه که دیده‌های خود را برای عبدالملک بازگو کرده بود، بیان می‌فرمود.
 حقیر نام شاعر را فراموش کرده و گاهی اوقات چند بیتی از اول قطعه را که به یاد سپرده بودم می‌خواندم.
اخیراً دوست ادیب و ارجمندم آقای محمد خسروی نام شاعر توانا و خوش ذوق را یادآوری و این قطعه زیبا را برای آیینه یزد ارسال نمودند.
 از درگاه باری‌تعالی برای محقق بزرگ و دانشمند عالی‌مقام دکتر سیدجعفر شهیدی علو درجات مسالت نموده و از محمد خسروی عزیز سپاسگزاری و جهت اطلاع خوانندگان هفته نامه درج می‌گردد.
«مدیر مسئول»

در رثای طبیب عالیقدر و بزرگوار زنده یاد دکتر ولی شاهی رحمه ا... علیه


ز دنیا تا که آن جنت مکان رفت                فغان‌ها از زمین بر آسمان رفت
سحر گاهی عزیزی نازنینی                    طبیبی حاذق و بس مهربان رفت
جناب شاهی از نیکان دوران                   ز جمع ما دریغا ناگهان رفت
نکوکاری، بزرگی، ارجمندی                     از این استان به دارالملک جان رفت
از آن نیکان که در سر تا سر عمر              پی خدمت به هر پیر و جوان رفت
به هر کس نام او بردم هماندم                 دعایش از دل و جان بر زبان رفت
فروزان نور ایمان در جبینش                     صفای باطن او را عیان رفت
فقیر و اغنیا را یار دلسوز                         از آن بی شک به رضوان شادمان رفت
ز شهریور گذشته هجدهم روز                 خرامان جانب باغ جنان رفت
ندای «ارجعی» از سوی جانان                 شنید از جان و آن پاکیزه جان رفت
چو مرغان سبکبال بهشتی                     همایون طایر عرش آشیان رفت
به عزت زندگانی کرد یک عمر                    به حرمت هم ز نزد این و آن رفت
خوشا آنکس که در این عمر کوتاه              به دنبال حیات جاودان رفت
                      
                خوشا آنکس که «دهقان» این چنین زیست
                      خوشا آنکس که از دنیا چنان رفت

                                                                               باقر دهقان

برای کودکان حلبچه
فاطمه محسن زاده

1 -
بخواب عزیزم!
چشم باز کنی
بهار به ما می‌رسد

2 -
آن سوی فصل بنفشه ها
برای تولّد دوباره ام
اذان بگو !

3 -
گیج عطر بهارم
تار می‌شود
گل‌های لباست. . .

4 -
کیمیا باران است
بگو بسم الله
دوباره بخواب. . .

برای کودکان جنگ



پسر بابونه ها

نماز باران خواندم
اما تو
پسر خوب بابونه‌ها !
معجزه‌ی زمین بودی
به وقت گندمزار
میان هلهله‌ی باد

همه‏ی نوشته...

بوی بهار 

 مادرم گندم درون آب می‌ریزد
 پنجره بر آفتاب گرمی آور می‌گشاید
 خانه می‌روبد، غبار چهره آیینه‌ها را می‌زداید
 تا شب نوروز
 خرمی در خانه ما پا گذارد
 زندگی برکت پذیرد با شگون خویش
 بشکفد درماه سر سبزی برآرد .
 
ای بهار ای میهمان دیر آینده
کم کمک این خانه آماده است.
تک درخت خانة همسایة ما هم
 برگهای تازه‌ای داده است.
 
گاهگاهی هم
 همره پرواز ابری در گذار باد
 بوی عطر نارس گلهای کوهی را
 در نفس پیچیده‌ام آزاد
 
اینهمه می‌گویدم هرشب
 اینهمه می‌گویدم هر روز
 باز می‌آید بهار رفته از خانه
 باز می‌آید بهار زندگی افروز

 «سیاوش کسرایی»

آدمیت

هرکسی شایسته‌ی فرّ و شکوه و جاه نیست
                                                                   این شکوه معنوی در زیر هر خرگاه نیست
 آدمیت را فروغ دین و دانش گفته‌اند
                                                                     این فروغ جاودان درکاخ مهر و ماه نیست
 از برای کسب انسانیت و آزادگی 
                                                                    حاجت بحث و جدل در صحن دانشگاه نیست
 ازبزرگان ادب ره جوی و همّت پیشه کن 
                                                                    هرکسی زین راز و رمز زندگی آگاه نیست
 زندگی گر بی حضور آدمیت بگذرد 
                                                                     حاصل این زندگی جز درد و رنج و آه نیست
 می‌توان در هر لباسی رفت و دانشمند شد 
                                                                     لیک روح آدمیت گاه هست و گاه نیست
ای بسا دانش که ره در کوی گمراهی بَرَد
                                                                     در مسیر آدمیت «راه هست و چاه نیست»
کبر و خودخواهی و عصیان حاصل نامردمی است
                                                                     این صفات زشت را در آدمیت راه نیست
 ای خوشا آنان که دانشمند انسان پرورند 
                                                                     درمیان این چنین مردان کسی گمراه نیست
می توان درسی به نام معرفت بنیاد کرد 
                                                                     دست ما در کسب علم معرفت کوتاه نیست
 از صلاح و معرفت ما کشوری خواهیم ساخت 
                                                                    که امید مردمش بر کسب مال و جاه نیست
                                         
                                         این غزل را من برای هوشمندان گفته‌ام 
                                         یار اگر آن را نخوانَد «جای هیچ اکراه نیست» 

 احمد مدقق یزدی